Παραμονές Ανάστασης και ο φίλος κ. Βασίλης Τακτικός «χτύπησε» με ένα συγκλονιστικό κείμενο: «Οι σύγχρονοι υποκριτές γραμματείς και φαρισαίοι, 100.000 υπεπρονομιούχοι Έλληνες μισούν θανάσιμα τη Διαύγεια». Χωρίς να μπορούμε να παραθέσουμε ολόκληρο το κείμενο και κινδυνεύοντας να ακρωτηριάσουμε τα πολύ σημαντικά μηνύματα, θα επιχειρήσουμε να παραθέσουμε μερικά αποσπάσματα, παραπέμποντας πάντα στο αρχικό κείμενο, που μπορούμε να το βρούμε στο Social Activism Αθηνών (http://socialactivism.gr/) και στο https://www.timesnews.gr/100-000-ypepronomioychoi-ellines-misoyn-thanasima-tin-diaygeia-oi-sygchronoi-ypokrites-grammateis-kai-farisaioi/.

«Το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης περνά αναγκαστικά μέσα από τα πάθη του Χριστού, τον Γολγοθά και τη σταύρωση, στα οποία συνήθως δίνουμε μικρότερη σημασία, καθώς σήμερα το όλο σκηνικό εκλαμβάνεται ως κινηματογραφική ταινία με happy end την Ανάσταση. Ακόμη λιγότερη σημασία δίδεται στην κοινωνική διάσταση του μηνύματος, στη σύγκρουση του Ιησού με τις άρχουσες κάστες της εποχής, τους αρχιερείς, τους γραμματείς και φαρισαίους, λες και σήμερα εξέλιπαν τα φαινόμενα της υποκρισίας και του φαρισαϊσμού, που δηλητηριάζουν τις ανθρώπινες σχέσεις.

»Το βολικό μέρος της πίστης είναι ότι ο Μεσσίας θυσιάστηκε για όλους και το μόνο που έχουμε να κάνουμε εμείς είναι λίγο νηστεία και προσευχή για να φάμε με όρεξη τον πασχαλινό οβελία. Το άβολο μέρος της πίστης σε σχέση με τη χριστιανοσύνη είναι να εφαρμόσει κανείς την αγάπη προς τους άλλους, την κοινωνική δικαιοσύνη πέρα από το ιδιωτικό όφελος, πέρα από το δούναι και λαβείν, πέρα από τις πελατειακές σχέσεις, όπως θα λέγαμε σήμερα.

»Ο Χριστός ως ηθικοδιδάσκαλος για πρώτη φορά στην ιστορία καταγγέλλει και κατακεραυνώνει τις πελατειακές θρησκευτικές σχέσεις, το υλικό δούναι και το λαβείν, τις θυσίες των ζώων, τα τάματα και τα αφιερώματα, που ήταν γνωρίσματα των παγανιστικών θρησκειών. Εμμέσως αυτό είναι ηθικό ράπισμα στις  πελατειακές σχέσεις εξουσίας κάθε μορφής. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα όπου μπροστά στον ναό, βλέποντας το “παζάρι” εμπορευματοποίησης της θρησκείας, εξοργίζεται για πρώτη φορά στην πορεία της διδασκαλίας του για να πει μία σειρά αφορισμούς προς τους γραμματείς και φαρισαίους.

»Με αυτό τον τρόπο ο Ιησούς κατήγγειλε την υποκριτική ζωή τους και κατέκρινε το γεγονός ότι έδιναν έμφαση στην τυπολατρία, ενώ ήταν διεφθαρμένοι, φιλάργυροι, εγωιστές και άπληστοι. Το ερώτημα σήμερα είναι μήπως εξέλιπαν οι υποκριτές γραμματείς και φαρισαίοι επειδή ενδεχομένως βαπτίστηκαν χριστιανοί; Μήπως εξέλιπε η κοινωνική αδικία επειδή ως χριστιανοί γιορτάζουμε την Ανάσταση;

»Κάθε άλλο, μπορεί να ισχυριστεί κανείς. Οι μεγάλες γιορτές είναι πολιτισμός, αλλά δεν εξαλείφουν τις κοινωνικές αδικίες και την επιτηδευμένη τέχνη της υποκρισίας. Οι “φαρισαίοι” της πίστης, της εξουσίας και της πολιτικής όχι μόνο δεν εξέλιπαν, αλλά εξελίχθηκαν και οργανώθηκαν καλύτερα, όντας στην κορυφή της πυραμίδας κάθε προνομιούχας συντεχνίας του κράτους και της αγοράς, αξιοποιώντας υπέρ τους και τη σύγχρονη τεχνολογία στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και διαμεσολάβησης της εξουσίας.

Σήμερα διαθέτουν όλα τα μέσα για να ελέγχουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, τα κλειδιά της δημόσιας διοίκησης, του τραπεζικού συστήματος και της αγοράς. Διπλο/τριπλοθεσίτες στο δημόσιο με δεκαπλάσιες και άνω αμοιβές από τον κατώτερο μισθό. Σε θέσεις-κλειδιά στις δημόσιες προμήθειες, στα δημόσια έργα, στη διακεκριμένη εμπορευματοποίηση της υγείας, στην υπερκοστολόγηση του φαρμάκου και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Οι σύγχρονοι υποκριτές γραμματείς και φαρισαίοι αποθεώνουν τις πελατειακές σχέσεις και την εμπορευματοποίηση των πάντων.

»Προέρχονται συνήθως από τη λεγόμενη «καλή κοινωνία» και βρίσκονται ψηλά στη διοικητική και οικονομική γραφειοκρατία. Υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις βέβαια, όπως υπήρχαν και την εποχή του Ιησού ως προς κάποιους φαρισαίους. Εξαιρέσεις που προσφέρουν εθελοντικά στην κοινωνική αλληλεγγύη και πληρώνουν με το παραπάνω τους φόρους τους. Στην πλειονότητά τους όμως οι σύγχρονοι “γραμματείς” και “φαρισαίοι” είναι μία ελίτ 100.000 περίπου προνομιούχων Ελλήνων (το 1% του γενικού πληθυσμού), που μισούν θανάσιμα τις μεταρρυθμίσεις και τη Διαύγεια, καθώς δυσκολεύονται αρκετά μετά την κρίση του 2010 να καλύψουν τα «τυχερά», τα φακελάκια, τις μίζες, τις μεταβάσεις στο εξωτερικό και τις offshore.

»Τι μας διδάσκουν τα πάθη του Ιησού; Μας διδάσκουν ότι την καταδίκη και τη σταύρωση τη μεθόδευσαν οι αρχιερείς, οι γραμματείς και φαρισαίοι, οι οποίοι παρέσυραν και τον όχλο για να την υποστηρίξει. Ο Ιησούς δεν συγκρούστηκε με τον αυτοκράτορα και βασιλιά, δεν επιχείρησε με τη βία να καταλάβει την εξουσία, αλλά αμφισβήτησε τις υποκριτικές αξίες της άρχουσας κάστας, τις απαράδεκτες κοινωνικές ανισότητες, κατακεραύνωσε την εμπορευματοποίηση της θρησκείας στον ναό. Δίδαξε την εσωτερική αλλαγή του ανθρώπου.

»Έδειξε με τη στάση του ότι δεν οδηγεί πουθενά να φονεύσεις και να φυλακίσεις τον αυτοκράτορα, τον βασιλιά, τον κυβερνήτη, γιατί για την κοινωνία δεν αλλάζει τίποτε με την αλλαγή ενός προσώπου στην εξουσία όσο παραμένουν ανέγγιχτες οι προνομιούχες κάστες της εξουσίας. Όσο παραμένουν οι θρησκευτικές, πολιτικές και οικονομικές ολιγαρχίες χωρίς κοινωνικό έλεγχο.

»Το καταλυτικό για την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού είναι ότι δεν διαχώρισε τις θεολογικές αρχές σωτηρίας από τις κοινωνικές αρχές τις διδασκαλίας του, ίσα ίσα στην επί του όρους ομιλία συνέδεσε την αληθινή πίστη στον Θεό με την προσφορά στον πλησίον: “Αμήν λέγω υμίν, εφ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (κατά Ματθαίον). Συνέδεσε το φως της αλήθειας με την κοινωνική δικαιοσύνη: “Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται”.

»Ο φαρισαϊσμός όμως ανά τους αιώνες δεν κάνει κάτι άλλο από το να διαχωρίζει το μήνυμα της πίστης από την αλήθεια για την κοινωνική δικαιοσύνη, να το καθιστά τυπολατρία και εμπορευματικές σχέσεις και να εξαπατά πολιτικά την κοινωνία. Στο αυθεντικό χριστιανικό μήνυμα όμως δεν υπάρχει αλήθεια και σωτηρία δίχως αγαθά κοινωνικά έργα».

Το κείμενο αποτυπώθηκε πριν την Ανάσταση, αλλά τεχνικές διαδικασίες το φέρνουν στο προσκήνιο στον «Στέντορα» σήμερα, 14 Απριλίου 2018, χωρίς να χάσει τίποτε από τη σημαντικότητά του. Ο κ. Βασίλης Τακτικός είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Παράλληλα είναι συντονιστής του Πανελλήνιου Παρατηρητηρίου Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών και εργάζεται ως εμπειρογνώμων – σύμβουλος σε προγράμματα τοπικής ανάπτυξης. Προωθεί το μοντέλο των κοινωνικών αναπτυξιακών συμπράξεων στην τοπική αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με οργανώσεις κοινωνίας πολιτών με έμφαση στους τομείς της κοινωνικά υποστηριζόμενης γεωργίας (Κ.Υ.ΓΕΩ.) και των κοινωνικών αγροκτημάτων, των κοινωνικών συνεταιρισμών υγείας, του βιοτουρισμού / αγροτουρισμού, της πράσινης ανάπτυξης και του περιβάλλοντος. Διευθύνει την επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Μελετών για την Κοινωνική Οικονομία. Έχει γράψει τα βιβλία: «Θεσμοί και Εφαρμογές Κοινωνικής Οικονομίας», «Κοινωνική Οικονομία και Αυτοδιαχείριση: Τοπικές Αναπτυξιακές Συμπράξεις».

Ο κ. Βασίλης Τακτικός (698.98.65.476) μας προβλημάτισε πολύ τις άγιες ημέρες.

Μας έφερε εικόνες από το τι γίνεται σήμερα ακόμα και με την κοινωνική οικονομία, όπου μια ομάδα «γραμματέων» την ξαναβάπτισε «κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία» και τη διαχώρισε από το σύνολο της κοινωνικής οικονομίας.

Μας ξαναέβαλε σε σκέψεις γιατί οι σύγχρονοι «φαρισαίοι» προσπαθούν να δώσουν στην εταιρική κοινωνική ευθύνη (Ε.Κ.Ε. / C.S.R.) τα προνόμια και τις πρόνοιες της κοινωνικής οικονομίας.

Μας ξαναέφερε στον νου την απορία γιατί στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ή μήπως το «παραοικονομικό» λόγω της ανάπτυξης της παραοικονομίας στους χώρους και στις αυλές του) καθιέρωσαν μεταπτυχιακό με θέμα «Κοινωνική Επιχειρηματικότητα», που δημιουργεί σύγχυση, διότι κάποιος αγαθός θα νομίσει ότι πρόκειται για την επιχειρηματικότητα που αναπτύσσεται στην κοινωνική οικονομία, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για την ιδιωτική οικονομική – εταιρίες που χρησιμοποιούν ως εργαλείο της αγοράς (marketing) τις κοινωνικές ευαισθησίες των απλών πολιτών.

Ξανασκεφτήκαμε τους λόγους για τους οποίους δεν διδάσκεται (επαρκώς έως καθόλου) η κοινωνική οικονομία στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά όλοι ασχολούνται στην Ελλάδα με την ιδιωτική οικονομική και λίγο με τη δημόσια οικονομική, ενώ σε παγκόσμια κλίμακα περίπου 1.000.000.000 άνθρωποι είναι συνεταιρισμένοι σε κάποιο συλλογικό σχήμα της κοινωνικής οικονομίας.

Μας προβληματίζει η απολυτότητα προσέγγισης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας από την Πολιτεία και η απολυτότητα με την οποία προσεγγίζεται ο εμπειρισμός. Π.χ. φαίνεται να θεωρείται ότι, αν είχες εμπειρίες από την ίδρυση μιας κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης, τότε η πολιτεία σε θεωρεί κατάλληλο για να εκπαιδεύσεις άλλους και να προωθήσεις την κοινωνική οικονομία απόλυτα, χωρίς κανένα άλλο προσόν ή χωρίς δυνατότητα κάποιας συνεργασίας.

Οι «γραμματείς» και «φαρισαίοι», αξιότιμε κ. Βασίλη Τακτικέ, είναι παντού και καθιερώθηκαν ως συντεχνίες τις τελευταίες δεκαετίες. Μόνο η εκπαίδευση όλων θα μπορούσε να κάνει κάτι, αλλά φαίνεται ότι οι εκπαιδευτικοί είναι μία από τις συντεχνίες. Οι τοπικές κοινωνίες είναι ίσως μία λύση. Στις μικρές κοινωνίες δεν ευδοκιμούν οι «γραμματείς» και «φαρισαίοι».

Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσιογράφος – «ΑγροΝέα»

Share this post