Κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο 2020 η Έκθεση Κ.ΑΛ.Ο. 2019-2020 και συζητήθηκε σε ανοικτή διαδικτυακή διαδικασία τη Δευτέρα, 21/12/2020, στις 20.00 με πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ένωσης Συμπράξεων Κοινωνικής Οικονομίας (ΠΕΣΚΟ) του Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικής Οικονομίας (ΙΝΜΕΚΟ) και της ΑΜΚΕ Κοινωνία 3/3.
Η έκθεση βρίσκεται στον υπερσύνδεσμο https://kalo.gov.gr/k-al-o-ekthesi-eton-2019-2020/ και με πολλή χαρά την υποδεχθήκαμε, αν και τα στοιχεία δεν δείχνουν επαρκώς τη γενική εικόνα, αλλά κάνουν μονομερώς περιγραφή συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, κυρίως μέχρι το 2018.
Στην πολύ γόνιμη συζήτηση μετείχαν με σκέψεις οι: Κώστας Οικονομόπουλος, Απόστολος Ιωακειμίδης, Βασίλης Τακτικός, Δημήτρης Μιχαηλίδης, Λουκάς Μπρέχας, Γιάννης Φραγκούλης, Γιάννης Αυγενίκος, Στέλιος Κατωμέρης, Μάρκος Μαλιαράκης, Άρης Στρατάκος, Μπεάτα Παππά, Φώτης Μπίμπασης, Ηλίας Τσίγκας, Αντώνης Λιοδάκης, Αλέξανδρος Μόζ, Γιώργος Αμαξίδης, Γιάννης Γκυλής, Λουκάς Γεωργίου, Μάγδα Κοντογιάννη, Βασίλειος Γεωργιάδης, Αλέξανδρος Οικονόμου, Γρηγόρης Μαλτέζος, Χαρά Μορφονιού και άλλοι.
Μερικά σημεία που αξίζουν προσοχή:
- Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία διαμορφώθηκε για να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, να προσφέρει εργασία σε ανέργους.
- Αυτή η έκθεση είναι η τρίτη (Έκθεση 2017, Έκθεση 2018 και Έκθεση 2019-20).
- Οι απογραφόμενοι φορείς ήταν 214 (2014), 335 (2015), 415 (2016), 690 (2017) και 643 (2018).
- Ο κύκλος εργασιών όσων έδωσαν στοιχεία είναι: 6.370.010 € (2014), 8.671.532 € (2015), 11.646.217 € (2016), 34.531.982 € (2017) και 33.805.518 € (2018).
- Από 33.805.518 εκατ. € οι ΑΜΚΕ παρουσίασαν τα 11.465.083 εκατ. €. Τα 6.976.418 εκατ. € τα έκαναν οι ΚοιΣΠΕ (!), ενώ οι ΚοινΣΕπ παρουσίασαν μόνο 11,5 εκατ. €!
- Με τον ελληνικό κύκλο εργασιών (ΑΕΠ) κάπου στα 184 δισεκατομμύρια € προφανώς είναι στατιστικά μη ανιχνεύσιμο μέγεθος, μετά από 10 χρόνια προσπάθειας.
- 1.018 ΚοινΣΕπ δεν προσφέρουν καμιά θέση εργασίας (περιστασιακή ή άλλη), 401 ΚοινΣΕπ δημιουργούν απασχόληση για 1.577 εργαζόμενους κάθε μορφής και 98 φορείς Κ.ΑΛ.Ο απασχολούν άλλους 1.619 ανθρώπους, δηλαδή συνολικά 3.196 θέσεις εργασίας.
- Στο Μητρώο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας (σ.σ. λάθος όρος που δημιουργεί σύγχυση) υπάρχουν σήμερα εν λειτουργία 1.665 δομές και στο ειδικό μητρώο άλλων φορέων Κ.ΑΛ.Ο 71 φορείς, συνολικά 1.736.
- Γεωγραφικά το 42% της Κ.ΑΛ.Ο βρίσκεται στην Αττική, το 14% στην Κεντρική Μακεδονία, 7% στη Θεσσαλία και 7% στην Πελοπόννησο.
- Το Σχέδιο Δράσης για την ανάπτυξη του χώρου της Κ.ΑΛ.Ο. 2017-2023 προέβλεπε μεταξύ πολλών άλλων τη διάθεση 163.000.000 εκατ. €, περίπου ισοκατανεμημένων ανάμεσα στο υπουργείο Εργασίας και στις περιφέρειες.
- Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν εκταμιευθεί συνολικά περίπου 13 εκατ. € για τις εκθέσεις expo Κ.ΑΛ.Ο, για τα κέντρα στήριξης και για τη μισθοδοσία της δ/νσης Κ.ΑΛ.Ο του υπουργείου.
- Η τραγική αποτυχία του Σχεδίου Δράσης πιθανόν οφείλεται στη συνειδητή προσπάθεια του Υπ. Εργασίας, διαχρονικά, να ελέγχει πλήρως και απολύτως τον χώρο και να μην αφήσει περιθώρια αυτοτελούς δράσης και αυτοδιαχείρησης του χώρου.
- Με έκπληξη διαβάζουμε στη σελ. 71 «Κερδοφορία των φορέων Κ.ΑΛ.Ο.», που είναι απαράδεκτη έκφραση. Στην κοινωνική οικονομία δεν υπάρχει ο όρος «κέρδος». Τυχόν χρήμα στο τέλος κάποιας χρήσης είναι απλά «περίσσευμα». Ίσως είναι μια ένδειξη της βαθιάς διάβρωσης που πιθανόν συστηματικά οδηγεί στην απαξίωση της κοινωνικής οικονομίας.
- Έγινε κατανοητό ότι η διάσπαση της κοινωνικής οικονομίας και η υποστήριξη διαφόρων τάσεων, το μόνο που πετυχαίνουν είναι η αφαίρεση της ικανότητας του χώρου να αυτοοριστεί και να αυτοοργανωθεί.
- Επίσης ο πολυκερματισμός βάζει εντέχνως την ιδιωτική οικονομική (αγορά, τράπεζες, εταιρίες) και τη δημόσια οικονομική (διάφορες εξουσίες, δήμοι, περιφέρειες, υπουργεία, οργανισμοί) στην υφαρπαγή πόρων, προνοιών και δυνατοτήτων της κοινωνικής οικονομίας.
- Είναι απαράδεκτο ο ενιαίος χώρος της κοινωνικής οικονομίας να αντιμετωπίζεται ως «κτήμα» διαφόρων υπουργών, με διαφορετικές ονομασίες και διαφορετικές νομοθεσίες.
- Αφού έγινε ο πρώτος νόμος 620/1915 για τους συνεταιρισμούς, κάθε φορά που ένας υπουργός καταλάβαινε τις δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας, «ασελγούσε» επ’ αυτής και έτσι προέκυψε ο νόμος για τους αστικούς συνεταιρισμούς (προμηθευτικούς, καταναλωτικούς, οικοδομικούς, πιστωτικούς κ.λπ.) με επιβλέπον το υπουργείο Εμπορίου, ο νόμος για τους αποϊδρυματικούς κοινωνικούς συνεταιρισμούς περιορισμένης ευθύνης (ΚοιΣΠΕ) με επιβλέπον το υπουργείο Υγείας-Προνοίας, ο νόμος για τις ενεργειακές κοινότητες με επιβλέπον το υπουργείο Ενέργειας, ο νόμος για τους εργασιακούς συνεταιρισμούς (κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις – ΚοινΣΕπ - συνεταιρισμοί εργαζομένων κ.λπ.) με επιβλέπον το υπουργείο Εργασίας και ούτω καθεξής.
- Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξανόμενο ενδιαφέρον να απορροφήσει η ιδιωτική οικονομική την αυτοτελή κοινωνική οικονομία, δημιουργώντας ψευδεπίγραφες δραστηριότητες, όπως «κοινωνική επιχειρηματικότητα», «κοινωνική εταιρική ευθύνη» και άλλα ευφάνταστα.
- Το «όλον» δηλαδή η Κοινωνία των Πολιτών και οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών μπορούν ίσως να αποτελέσουν μια μοναδική ελπίδα συνένωσης των ποικιλώνυμων κομματιών της κοινωνικής οικονομίας.
- Η κοινωνική οικονομία δεν μπορεί να είναι εξάρτημα της κρατικής εξουσίας, ούτε συμπλήρωμα της αγοράς και των κερδοσκοπικών εταιριών, αλλά εξυπηρετεί ευθέως τις ανάγκες της κοινωνίας των πολιτών.
Στην ανοικτή συζήτηση της Δευτέρας, 4 Ιανουαρίου 2021, στις 20.00, στο Zoom https://us02web.zoom.us/j/86085310712?pwd=RllXanhRMjA3NnZZOGhvTmxxVlJvdz09 της ΙΝΜΕΚΟ προσκαλούνται όσοι θέλουν να συνεισφέρουν στη συζήτηση που θα συμμετάσχουν οι κ.κ. Λουκάς Μπρέχας, Άρης Στρατάκος, Απόστολος Ιωακειμίδης και Βασίλης Τακτικός.
Οι συμμετέχοντες ευχήθηκαν Καλές Γιορτές και Καλύτερο 2021.
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, «Αγρονέα»