Στους πολύ ενδιαφέροντες κύκλους συζητήσεων για την τοπική ανάπτυξη υπάγεται η προγραμματισμένη για κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα συζήτηση στις 7/7/2019 με θέμα την κοινωνική οικονομία στον φιλόξενο χώρο του 1ου Συστήματος Προσκόπων Θέρμης.
Έγινε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Συνεργατισμού (CoopsDay), η οποία φέτος έπεσε στις 6 Ιουλίου. Στην Ελλάδα γιορτάστηκε μόνο από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής με εισηγήτρια την κα Μάγδα Κοντογιάννη και θέμα «Συνεργατισμός για αξιοπρεπή εργασία» (5/7), καθώς και στο 1ο Σύστημα Προσκόπων Θέρμης με συντονιστή τον γράφοντα (παλαιό Αρχηγό) και θέμα «Κοινωνική οικονομία» (7/7).
Εκεί μεταξύ άλλων ξεκαθαρίστηκε ότι το υβρίδιο που παρουσιάστηκε τα τελευταία χρόνια σαν μια μόδα που υποστηρίχτηκε υπερβολικά από την Αριστερά στην Ε.Ε. και ονομάστηκε «κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία» δεν μπορεί να αλλοιώσει επαρκώς την κοινωνική οικονομία. Ακόμα και η ισχυρά υποστηριζόμενη με πακτωλό χρημάτων και μεταπτυχιακά στα ελληνικά πανεπιστήμια κοινωνική επιχειρηματικότητα και η εταιρική κοινωνική ευθύνη των μεγάλων εταιριών δεν είναι ικανές να διαστρέψουν την κοινωνική οικονομία.
Έτσι, στις 7/7, στο φιλόξενο 1ο Σύστημα Προσκόπων Θέρμης, μετά τη συζήτηση για την κοινωνική οικονομία, η Ομάδα Πρωτοβουλίας, αποτελούμενη από τους κ.κ. Δημήτριο Λίτσα, Γεώργιο Μακαδασόπουλο, Νάστια Ντάνου, Θεόδωρο Μακαδασόπουλο, Γρηγόρη Αντωνιάδη και τον γράφοντα, έδωσε ένα δείγμα της συνέχειας και της συνέπειας που πρέπει να χαρακτηρίζουν μια προσπάθεια. Ήδη ετοιμάζεται η 1η Αυγούστου και όλοι οι παλαιοί πρόσκοποι καλούνται να βγάλουν μια φωτογραφία τους με προσκοπική μαντίλα και να την αναρτήσουν στη σελίδα του Facebook «Ναι, ήμουν κι εγώ πρόσκοπος στο 1ο Θέρμης».
Στη συνέχεια, την πρώτη Κυριακή του Σεπτέμβρη, οργανώνουν συζήτηση στο 1ο Σύστημα Προσκόπων Θέρμης με θέμα «Από τη λογοτεχνία στο σπίτι μας, εφαρμογές της επιστημονικής φαντασίας στην καθημερινή ζωή» και στις 6/10 έτερη συζήτηση με θέμα τη διατροφή.
Με μια ετήσια γιορτή δεν προωθείται ο συνεργατισμός. Απαιτείται συνέχεια, συνέπεια και φροντίδα για την εφαρμογή των αξιών και των αρχών του συνεργατισμού, όπως προβλέπονται από τη Διεθνή Συμμαχία Συνεταιριστών (International Cooperatives Alliens, ICA) και τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (International Labor Organization, ILO).
Έχω υπόψη μου συνεπείς συνεταιριστές, οι οποίοι καθιέρωσαν συνάντηση καθ’ όλο το έτος κάθε Τετάρτη στις 17:00 (το καλοκαίρι στις 18:00) στα γραφεία του συνεταιρισμού τους υπό τη μορφή ανοιχτού διοικητικού συμβουλίου προς ενημέρωση όλων, συζήτηση και συν-απόφαση για όλα τα θέματα που απασχολούν τον συνεταιρισμό. Όπως π.χ. στην ΚΟΙΝΣΕΠ «Μοδούσα» στον Παπάδο Γέρας Λέσβου και στον κοινωνικό καταναλωτικό συνεταιρισμό ΒίοςCoop στη Θεσσαλονίκη.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά έχουν υποχρεωτικές τακτικές γενικές συνελεύσεις τρεις φορές τον χρόνο! Όλοι είναι επαρκώς και ομόλογα πληροφορημένοι για όλα και μπορούν να αναλάβουν διοικητικές θέσεις και να συμμετέχουν στις αποφάσεις.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά έχουν και διοικητικό συμβούλιο το οποίο με βάση το καταστατικό τους αποφασίζει με ομοφωνία (!), ενώ ακόμα και στις εκλεγμένες θέσεις δεν μπορεί κάποιος να εκλεγεί πάνω από δύο συνεχείς φορές. Κι έτσι «αναγκάζονται» όλοι να συμμετέχουν και να παίρνουν αποφάσεις για όλους.
Οι συνεταιρισμοί είναι εργαλεία αυτοβοήθειας. Τα μέλη τους είναι οι ιδιοκτήτες, οι διοικητές, οι ελέγχοντες, αλλά και οι «πελάτες», οι ωφελούμενοι / εξυπηρετούμενοι από την επιχείρηση-δομή, τον συνεταιρισμό, ως προς την ανάγκη που καλείται ο συνεταιρισμός να καλύψει. Αυτό είναι κοινωνική οικονομία!
Τα διάφορα επίθετα και υποκοριστικά αλλοιώνουν την κεντρική ιδέα. Είναι όπως στη «δημοκρατία», όπως την καθόρισαν οι αρχαίοι Έλληνες – άμεση και συμμετοχική. Όταν μπαίνουν τα διάφορα επίθετα, όπως «βασιλευόμενη», «προεδρευόμενη», «κοινοβουλευτική» κ.λπ., στην ουσία νοθεύεται η υψηλή αυτή έννοια.
Ξεκαθαρίστηκε για ακόμα μία φορά ότι συνεταιρισμός είναι μια αυτόνομη οργάνωση προσώπων, τα οποία συνδέονται εθελοντικά με σκοπό να εξυπηρετήσουν τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες και επιδιώξεις τους μέσω μιας συμμετοχικής και δημοκρατικά ελεγχόμενης επιχείρησης.
Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις βασίζονται στις αξίες της αυτοβοήθειας, της αυτοευθύνης, της δημοκρατίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης. Σύμφωνα με τη συνεταιριστική παράδοση, τα μέλη των συνεταιριστικών επιχειρήσεων πιστεύουν στις ηθικές αξίες της εντιμότητας, της ειλικρίνειας, της κοινωνικής ευθύνης και της μέριμνας για τους άλλους.
Οι συνεταιριστικές αρχές είναι επτά: 1. εθελοντική και ανοιχτή συμμετοχή, 2. δημοκρατικός έλεγχος των μελών, 3. οικονομική συμμετοχή των μελών, 4. αυτονομία και ανεξαρτησία, 5. εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρηση, 6. συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικών εταιριών και 7. κοινοτικό ενδιαφέρον.
Οι βασικότεροι άξονες της συνεταιριστικής κοινωνικής πολιτικής, με την ευρύτερη έννοια του όρου, είναι η αύξηση του εθνικού προϊόντος, η αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου, η περιφερειακή ανάπτυξη και η προώθηση προγραμμάτων κοινωνικού χαρακτήρα.
Είναι απόλυτα σαφές ότι η κοινωνική οικονομία απαιτεί αρχές, αξίες και άξονες, που προαπαιτούν με τη σειρά τους την άσκηση στην ύπαρξη ενός συστήματος πανανθρώπινων συμφωνημένων αξιών. Και αυτές τις προσφέρει ο προσκοπισμός, ο οποίος είναι ένα σύστημα κοινωνικής διαπαιδαγώγησης βασισμένο σε παγκόσμιες αξίες και στις αρχαιοελληνικές απόψεις για τη διαπαιδαγώγηση των νέων.
Το 1ο Σύστημα Προσκόπων Θέρμης (Ανθεμούντα) μπορεί να προσφέρει αυτό στην τοπική κοινωνία χάρις στους εθελοντές του, τους βαθμοφόρους, μέλη της Επιτροπής Κοινωνικής Συμπαράστασης και παλαιούς προσκόπους.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»