Το πρώτο Σάββατο κάθε Ιουλίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Συνεργατισμού (CoopsDay), η οποία φέτος είναι στις 6/7.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής θα την τιμήσει την Παρασκευή 5 Ιουλίου στις 21:00 (μετά τις κτηνοτροφικές εργασίες στον στάβλο) στην έδρα του, Πλήθωνος Γεμιστού 14, 136 78 Αχαρνές (γωνία με Λάμπρου Πορφύρα 4, περιοχή: Λαθαία, Βουστάσιο Κοντογιάννη) με θέμα «Συνεταιρισμοί για αξιοπρεπή εργασία» (πληροφορίες: Μάγδα Κοντογιάννη, 6906 962549).
Στο 1ο Σύστημα Προσκόπων Θέρμης θα πραγματοποιηθεί συζήτηση την Κυριακή 7 Ιουλίου στη λέσχη του (Μαρίνου Αντύπα 1, 570 01 Θέρμη, δίπλα στο γήπεδο μπάσκετ) με θέμα «Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία» (πληροφορίες: Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998 282382).
Οι συνεργατισμοί, που εκ λάθους στη μετάφραση το 1915 στην Ελλάδα ορίστηκαν ως «συνεταιρισμοί», είναι η κύρια μορφή επιχειρηματικής δράσης της κοινωνικής οικονομίας μαζί με τα ιδρύματα, τις ηθικές τράπεζες και τα αλληλόχρεα κεφάλαια (συνήθως ασφαλιστικά και στον κλάδο της υγείας).
Οι συνεργατισμοί (συνεταιρισμοί) είναι τριών κύριων τύπων: α. αστικοί (καταναλωτικοί, οικοδομικοί, προμηθευτικοί, πιστωτικοί κ.λπ.), β. αγροτικοί (με αρκετές ιδιομορφίες στην Ελλάδα) και γ. εργασιακοί (κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις {ΚΟΙΝΣΕΠ}, κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης {ΚΟΙΣΠΕ} και συνεταιρισμοί εργαζομένων {ΣΥΝ.ΕΡ.}).
Τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο μιας ιδιάζουσας πολιτικής μόδας έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (ΚΑΛΟ) και έχουν νομοθετηθεί πολλά για τις ΚΟΙΝΣΕΠ, τις ΚΟΙΣΠΕ και τους ΣΥΝ.ΕΡ., ίσως λόγω της αύξησης της ανεργίας που ακολούθησε την παγκόσμια χρηματιστηριακή κρίση του 2008.
Το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Συνεργατισμού είναι «Συνεταιρισμοί για αξιοπρεπή εργασία», που έρχεται να συνδυάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη «μόδα» με την κοινωνική οικονομία, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για αξιοπρεπή εργασία.
Στους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Πλανήτη με ορίζοντα το 2030, που συμφωνήθηκαν και υπογράφηκαν το 2015 –πάντα με αυτή τη σειρά, όχι υπογράφηκαν και θα συμφωνηθούν σε τρία χρόνια…– από 193 κράτη περιλαμβάνεται στην 8η θέση η αξιοπρεπής εργασία και η οικονομική ανάπτυξη.
Περίπου ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός ζει με κατά μέσο όρο δύο δολάρια την ημέρα. Ακόμα, σε πολλά μέρη το να έχει κανείς δουλειά δεν αποτελεί εγγύηση ότι θα ξεφύγει από τη φτώχεια. Αυτή η βραδεία και άνιση πρόοδος απαιτεί να αναθεωρήσουμε αλλά και να εκσυγχρονίσουμε τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές μας για την εξάλειψη της φτώχειας.
Η διαρκής έλλειψη αξιοπρεπών ευκαιριών εργασίας, οι ανεπαρκείς επενδύσεις και η υποκατανάλωση οδηγούν σε διάβρωση του βασικού κοινωνικού συμβολαίου που διέπει τις δημοκρατικές κοινωνίες: ότι όλοι πρέπει να μοιραζόμαστε την πρόοδο. Η δημιουργία θέσεων εργασίας θα παραμείνει μια σημαντική πρόκληση για σχεδόν όλες τις οικονομίες από το 2015 και έπειτα.
Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη προϋποθέτει ότι οι κοινωνίες θα δημιουργήσουν τις συνθήκες εκείνες οι οποίες θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να έχουν ποιοτικές θέσεις εργασίας, που θα τονώνουν την οικονομία χωρίς ωστόσο να βλάπτουν το περιβάλλον. Οι ευκαιρίες απασχόλησης και οι αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας είναι επίσης απαραίτητες για όλες τις ηλικίες του εργασιακά ενεργού πληθυσμού.
«Αξιοπρεπής» είναι αυτός που τον χαρακτηρίζει ο σεβασμός στους κανόνες οι που καθορίζουν τη «σωστή» συμπεριφορά τόσο στους τύπους όσο και στην ουσία, ενώ αξιοπρεπής αμοιβή είναι η ικανοποιητική αμοιβή εργασίας που δεν είναι κατώτερη από την εργασία για την οποία δίδεται. Αξιοπρεπής είναι συνώνυμο του «πρέπων» και του «ευπρεπής». Μένει σύμφωνα με τις αξίες και αρχές κάθε κοινωνίας να καθοριστεί το «σωστή» και το «καθωσπρέπει».
Οι ΚΟΙΝΣΕΠ του Ν. 4430/2016 είναι εργασιακοί συνεταιρισμοί που θα έπρεπε να ακολουθούν τις αρχές και τις αξίες της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA). Ο Ariel Guarco, πρόεδρός της, δηλώνει: «Οι συνεταιρισμοί συμβάλλουν στη διατήρηση της απασχόλησης και την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Μέσω της συμμετοχής τα μέλη των συνεταιρισμών έχουν ένα κίνητρο για να αλλάξουν τη ζωή τους, τις κοινότητές τους και τον κόσμο».
Ο φετινή Παγκόσμια Ημέρα Συνεργατισμού είναι μια ευκαιρία να προσκληθούν όλοι να γιορτάσουν ένα μέλλον στο οποίο η ανθρώπινη ανάπτυξη και η κοινωνική δικαιοσύνη θα αποτελούν προτεραιότητες. Μέσω αυτής της μέρας τοπικές, εθνικές και παγκόσμιες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να μάθουν πώς οι συνεταιρισμοί συμβάλλουν σε ένα αξιοπρεπές περιβάλλον εργασίας.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη εκτίμηση, οι συνεταιρισμοί σε όλο τον κόσμο απασχολούν ή είναι η κύρια πηγή εισοδήματος για πάνω από 279.000.000 άτομα, σχεδόν το 10% του συνολικού ενεργού πληθυσμού της ανθρωπότητας. Πέρα από αυτούς τους αριθμούς, διαφορετικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι σε σχέση με την απασχόληση σε άλλους τομείς οι συνεταιριστικές θέσεις εργασίας:
- τείνουν να είναι βιώσιμες και πιο ανθεκτικές στον χρόνο.
- παρουσιάζουν μικρότερο χάσμα στις αποδοχές μεταξύ υψηλότερης και χαμηλότερης αμοιβής.
- είναι πιο ομοιόμορφα κατανεμημένες μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών.
Όταν οι συνεταιρισμοί γίνονται για να καλύψουν τις ανάγκες των μελών τους και τηρούν τις αρχές και αξίες της Διεθνούς Συμμαχίας Συνεταιριστών, είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για πάρα πολλά, ακόμα και για να εξασφαλιστούν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας. Όταν όμως είναι συγκαλυμμένες δομές που καλύπτουν ανάγκες και άλλων (τρίτων), τότε μοιάζουν σαν εταιρίες περιορισμένης ευθύνης ή ακόμα και σαν κοινοπραξίες ή clusters, που νοθεύουν ή, ακόμα χειρότερα, μολύνουν την έννοια του συνεργατισμού (συνεταιρισμού) και προσπαθούν να αλλοιώσουν αξίες και αρχές και να κακολογήσουν συνειδητά και στρατευμένα ή ανοήτως την κοινωνική οικονομία – πάντα στα όρια της Ελλάδας.
Στις 5 Ιουλίου στις Αχαρνές και στις 7 Ιουλίου στη Θέρμη θα γίνουν δύο εκδηλώσεις με τα μάτια στραμμένα στην κοινωνική οικονομία και την Παγκόσμια Ημέρα Συνεργατισμού.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»