Σεμινάριο για τους θεσμούς, τις εφαρμογές και τις πολιτικές για την κοινωνική οικονομία οργανώνεται στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης από τον Δήμο Πλατανιάς και την Πανελλήνια Ένωση Συμπράξεων για την Κοινωνική Οικονομία (ΠΕΣΚΟ) στις 8 και 9 Μαρτίου 2019.

Μεταξύ των θεμάτων που θα προσεγγιστούν είναι και τα εξής:

• Στόχοι και αντικείμενο του επιμορφωτικού σεμιναρίου, με τον κ. Βασίλη Τακτικό, υπεύθυνο επικοινωνίας της ΠΕΣΚΟ, διευθυντή του ΙΝΜΕΚΟ.
• «Ενεργειακές κοινότητες και συνεταιρισμοί», με τον δρα Ανδρέα Λύτρα, καθηγητή Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
• «Μετέωρη κοινωνική οικονομία: Βασικά προβλήματα βιωσιμότητας των ελληνικών κοινοτήτων», με τον δρα Γιώργο-Οδυσσέα Τσομπάνογλου, καθηγητή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
• «Διδάγματα του παρελθόντος για τον συνεργατισμό», με τον δρα Ανδρέα Λύτρα.
• «Ευρωπαϊκοί θεσμοί για την κοινωνική οικονομία», με τον δρα Νίκο Γιαννή, ανώτερο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον Τομέα της Αναπτυξιακής Συνεργασίας.
• «Η συμμετοχή των κοινοτήτων στον πολιτισμό και τον τουρισμό», με τον κ. Θεόδωρο Σερεμετάκη, τηλεοπτικό παραγωγό.
• «Τα πεζοπορικά μονοπάτια μοχλός ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας, οικονομίας και περιβάλλοντος», με τον κ. Φοίβο Τσαραβόπουλο, ΚΟΙΝΣΕΠ «Μονοπάτια της Ελλάδος».
• «Μια καλή πρακτική: Διά βίου μάθηση – Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο», με την κα Ελένη Βουγιούκαλου, πρόεδρο του Ανοιχτού Λαϊκού Πανεπιστημίου.
• «Η πρωτοβουλία του έργου Socialnet», με τον κ. Κωνσταντίνο Οικονομόπουλο, συντονιστή της ΠΕΣΚΟ, γενικό γραμματέα της ΑΜΚΕ «Κοινωνία Τριών Τρίτων».
• «Τοπική αυτοδιοίκηση και θεσμοί κοινωνικής οικονομίας», με τον κ. Βασίλη Τακτικό.
• «Αγροδιατροφή – παραγοκατανάλωση χωρίς μεσάζοντες», με τον γράφοντα, δημοσιογράφο των «Αγρονέων».
• «Βιώσιμες συνεργατικές κοινότητες και θρησκευτικό κεφάλαιο: Η κοινοτική εμπιστοσύνη σε δράση, ιστορία δύο νήσων», με τον δρα Γιώργο-Οδυσσέα Τσομπάνογλου.
• «Ενεργειακή μετάβαση και ηλιακή κοινωνική πολιτική: Η ευκαιρία για τους ΟΤΑ», με τον κ. Τάκη Γρηγορίου, υπεύθυνο εκστρατείας της Greenpeace για την ενέργεια και τις κλιματικές αλλαγές.
• «Πλατφόρμα χωρίς μεσάζοντες», με τον κ. Θεόδωρο Σερεμετάκη.
• «Το ζήτημα των πόρων για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας: Προτάσεις και κατευθύνσεις πολιτικής», με τον κ. Κωνσταντίνο Οικονομόπουλο.

Η ΠΕΣΚΟ εδώ και μερικά χρόνια έχει οργανώσει εθελοντική ομάδα μεντόρων κοινωνικής οικονομίας και προσφέρει διήμερα και τριήμερα σεμινάρια σε στελέχη οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικών φορέων με στόχο την ανάπτυξη εφαρμογών για την κοινωνική οικονομία σε διάφορους δήμους.

Η κοινωνική οικονομία στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα μοιάζει σαν μια αχαρτογράφητη περιοχή όπου «εξευρευνητές» διαφόρων τύπων –και όχι πάντα καλών και ηθικών επιδιώξεων– προσφέρουν τις «νέες» ανακαλύψεις τους σε απολύτως αδαείς. Μερικές φορές μάλιστα επισημαίνεται και επιλεκτική διαστρέβλωση της παγκόσμια αναγνωρισμένης κοινωνικής οικονομίας, ακόμα και από φορείς της εξουσίας! Από δε την αγορά είναι δεδομένη η συστηματική προσπάθεια διαστροφής της πραγματικής κοινωνικής οικονομίας, διότι η κοινωνική οικονομία, στηριζόμενη στην ικανοποίηση αναγκών και όχι στη μεγιστοποίηση κερδών, παρέχει αγαθά και υπηρεσίες με μείωση του κόστους και δίκαιο διαμοιρασμό.

Η κοινωνική οικονομία όμως πλέον δεν είναι μια ουτοπία μεμονωμένων παραδειγμάτων. Το δυναμικό γνώρισμά της είναι ότι συνδυάζει το δέον με το αναγκαίο και το εφικτό. Το δέον είναι η επάρκεια αγαθών με ειρήνη, η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, η οικολογία και η προστασία της βιόσφαιρας. Το αναγκαίο είναι η κοινωνικοποίηση της τεχνολογίας στις επικοινωνίες και στον τομέα της ενέργειας με την αξιοποίηση της αστείρευτης αφθονίας του Ήλιου μέσω ενός διαδικτύου της ενέργειας. Το εφικτό επιτυγχάνεται με την κοινωνικοποίηση της γνώσης και τη διεύρυνση του κοινόκτητου χώρου μέσα από το διαδίκτυο. Τέλος, είναι εφικτός ο στόχος μέσα σε λίγα χρόνια η κοινωνική οικονομία να αγγίξει το 1/3 του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας.

Γι’ αυτό δεν είναι αρκετό όταν προσεγγίζουμε την κοινωνική οικονομία να περιοριζόμαστε στα μοντέλα και στους νόμους για τις επιχειρήσεις, αλλά να εξετάζουμε ταυτόχρονα το περιβάλλον και τους θεσμούς στήριξης της κοινωνικής οικονομίας, όλο το οικοσύστημα.

Η κοινωνική οικονομία, έχουσα ως κύριο χαρακτηριστικό την ικανοποίηση αναγκών και όχι την επίτευξη εκχρηματισμένου κέρδους –όπως στην ιδιωτική οικονομική–, εστιάζεται αποτελεσματικότερα στην παραγωγή ειδών διατροφής και την προώθηση στην κατανάλωση αυτών από άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η εμπλοκή της κοινωνικής οικονομίας στην ικανοποίηση των βασικών αναγκών της δίνει μια πολύ σημαντική προτεραιότητα. Είναι λοιπόν πολύ λογικό να έχουν αναπτυχθεί και να έχουν υλοποιηθεί πολύ ευκολότερα συστήματα παραγοκατανάλωσης στον αγροδιατροφικό τομέα.

Έτσι, πέρα από τους καθαρά παραγωγικούς συνεργατισμούς και πέρα από τους καθαρά καταναλωτικούς ή εργασιακούς συνεργατισμούς, έχει αναπτυχθεί και η μορφή της κοινωνικά υποστηριζόμενης γεωργίας (ΚΥΓΕΩ, CSA), όπου καταναλωτές και παραγωγοί ενώνονται σε έναν συνεργατισμό για να ικανοποιήσουν τις διατροφικές ανάγκες τους, ίσως και για να δώσουν εργασία σε μερικά από τα μέλη τους.

Και εάν η ενέργεια είναι η βάση της ανάπτυξης, η ταυτόχρονη συμμετοχή των συγκατοίκων σε ενεργειακούς συνεργατισμούς εξασφαλίζει μια αυτάρκεια που αγγίζει τα όρια της αυτονομίας και δημιουργεί συνθήκες ευημερίας των κατοίκων, δηλαδή εξασφαλίζει κοινοτική / τοπική ανάπτυξη.

Αυτά και πολλά άλλα θα έχουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν οι συμμετέχοντες στο κοινωνικό εργαστήριο-«ζυμωτήριο», το σεμινάριο για τους θεσμούς, τις εφαρμογές και τις πολιτικές για την κοινωνική οικονομία.

 Δημήτρης Μιχαηλίδης

Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»

Share this post