Έθνος: Ο πρώτος ορισμός του έθνους δόθηκε από τον Ηρόδοτο εκεί που ο Ξέρξης λέει: «Θα έρθω και θα πάρω την Ελλάδα σε έναν περίπατο». Και του λέει ο Δημάρατος: «Προσέξτε, βασιλεύ, γιατί είναι μεν χωρισμένοι σε πόλεις οι Έλληνες, αλλά όταν έρθει ο ξένος, θα είναι σαν ένα χέρι δεμένο». Ο Ξέρξης τον ρωτά γιατί. Και απαντά ο Δημάρατος: «Για το ομότροπον, το ομόθρησκον, το όμαιμον και το ομόγλωσσον».
Αγροτικά εισοδήματα: Νέα μείωση για τον αγροτικό χώρο τον Ιούνιο του 2018. Η εξέλιξη των δεικτών τιμών εισροών και εκροών με έτος βάσης το 2015 (=100) σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ έχει ως εξής:
- Ο γενικός δείκτης τιμών εκροών στη γεωργία-κτηνοτροφία (χωρίς επιδοτήσεις) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιουνίου του 2017 παρουσίασε μείωση 0,4%. Ο μέσος σταθμικός δείκτης εκροών του 12μήνου Ιούλιος 2017-Ιούνιος 2018 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του 12μήνου Ιούλιος 2016-Ιούνιος 2017 παρουσίασε μείωση 0,7%.
- Ο γενικός δείκτης τιμών εισροών στη γεωργία-κτηνοτροφία του μηνός Ιουνίου του 2018 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιουνίου του 2017 παρουσίασε αύξηση 3,4%. Ο μέσος σταθμικός δείκτης εισροών του 12μήνου Ιούλιος 2017-Ιούνιος 2018 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του 12μήνου Ιούλιος 2016-Ιούνιος 2017 παρουσίασε αύξηση 1,6% (neapaseges.gr 10/8/2018, σ.σ. πού πάμε, καταλαβαίνει κάποιος;).
Διακοπές: Είναι εκπληκτικό που οι περισσότεροι αστοί σχεδιάζουν τις διακοπές τους με μεγαλύτερη φροντίδα από αυτήν που σχεδιάζουν τη ζωή τους. Ίσως επειδή η απόδραση είναι ευκολότερη από την αλλαγή (σ.σ. το ίδιο συμβαίνει και με τους αστικοποιηθέντες αγρότες, που τους βρίσκω φέτος να ανεβάζουν φωτογραφίες από κοσμοπολίτικα ή άλλα κέντρα διακοπών. Δυστυχώς δεν κατάλαβαν ίσως ότι ο αγρότης είναι φροντιστής του περιβάλλοντος και το περιβάλλον δεν κάνει διακοπές. Ζει 365 μέρες τον χρόνο, 7 μέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα. Κάθε άλλη προσέγγιση είναι επιβλαβής για να έχουμε βιώσιμες κοινωνίες με συνεργασία μεταξύ όλων).
Κολυμβητές-αγελάδες: 0-1: Γυμνιστές κολυμβητές διαμαρτυρήθηκαν στην περιοχή Σμάλαντ της νότιας Σουηδίας επειδή επισκέπτονταν τις παραλίες τους αγελάδες. Τις ταλαίπωρες αγελάδες πήγαιναν εκεί κτηνοτρόφοι που είχαν πρόβλημα λόγω της ξηρασίας. Οι κολυμβητές αξίωσαν να φύγουν οι αγελάδες, με το αιτιολογικό ότι οι κοπριές συνιστούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Οι τοπικές αρχές έλυσαν το θέμα με δημοψήφισμα και οι ντόπιοι αποφάνθηκαν ότι οι αγελάδες και οι άνθρωποι έχουν ίδια δικαιώματα στις παραλίες. Για να μην προκληθεί πρόβλημα με το βακτηρίδιο E.Coli, οι αγρότες θα πρέπει να αποφεύγουν να βάζουν τις αγελάδες μέσα στη θάλασσα αν βρίσκονται ταυτόχρονα εκεί λουόμενοι που θέλουν να κολυμπήσουν (presspublica.gr 11/8/2018).
Πυρκαγιές: Κατά 33,6% έχουν αυξηθεί φέτος οι μεγάλες (300 στρέμματα) δασικές πυρκαγιές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2018 έχουν εκδηλωθεί 489 δασικές φωτιές. Την προηγούμενη δεκαετία ο μέσος όρος έως τις 6 Αυγούστου ήταν 366 φωτιές. Η αύξηση των μεγάλων πυρκαγιών ευτυχώς δεν έχει συνοδευτεί από διεύρυνση των καμένων εκτάσεων, καθώς οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας των κρατών-μελών έχουν κατορθώσει να περιορίσουν την καμένη γη σε 867.000 στρέμματα, σχεδόν 40% λιγότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2017. Στη Σουηδία φέτος οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές αυξήθηκαν κατά 25 φορές σε σχέση με την περασμένη δεκαετία, ακόμα και στον αρκτικό κύκλο. Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν η αυξητική τάση θα συνεχιστεί, ειδικά καθώς η σταδιακή κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αύξηση των θερμοκρασιών και σε φαινόμενα λειψυδρίας (skai.gr 6/8/2018).
Χαρουπιές: Το Πελίτι σε συνεργασία με το φυτώριο AgriHerb στη Θεσσαλονίκη θα ξεκινήσει να κάνει φυτά από χαρουπιές με στόχο αυτά να αποσταλούν στις πυρόπληκτες περιοχές και κυρίως σε ιδιωτικές κατοικίες που έχουν καεί. Οι χαρουπιές (κερωνία, κερατέα, ξυλοκερατιά, κουντουριδιά) είναι βραδύκαυστα φυτά. Ευδοκιμούν στις άνυδρες και βραχώδεις παραθαλάσσιες περιοχές και φυτρώνουν σε αρκετή απόσταση η μία από την άλλη. Η χαρουπιά φυτεύεται παντού, ακόμα και στα πεζοδρόμια, λόγω του πυκνού ίσκιου της και της μηδενικής φροντίδας που απαιτεί. Η ομάδα Κύπρου και άλλοι της κοινότητας Πελίτι στέλνουν σπόρους, η ομάδα Θεσσαλονίκης τους μαζεύει και τους μεγαλώνει και η ομάδα Αττικής της κοινότητας Πελίτι θα κάνει τη διανομή τον χειμώνα. Οι σπόροι χαρουπιάς μπορούν να αποσταλούν στη διεύθυνση Πελίτι, Τ.Θ. 15, Τ.Κ. 661 00 Δράμα (Π. Σαϊνατούδης, ert.gr 11/8/2018).
Γλυκάνισος: Το άνισο (Pimpinella anisum) ή γλυκάνισος (aniseed) είναι ανθοφόρο ιθαγενές στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και στη Νοτιοδυτική Ασία. Το anise προέρχεται από το ελληνικό «άνισος» (ακανόνιστος). Το άνισο είναι γλυκό και πολύ αρωματικό. Οι σπόροι, ολόκληροι ή αλεσμένοι, χρησιμοποιούνται για τσάι και σε μεγάλη ποικιλία βιομηχανιών ζαχαρωδών προϊόντων, όπως βρετανικές μπάλες γλυκανίσου, αυστραλιανά humbugs, ροδέλες ανίσου Ν. Ζηλανδίας, ιταλικά pizzelle, γερμανικά Pfeffernüsse και Springerle, αυστριακά μπισκότα anisbögen, ολλανδικά muisjes, bizcochitos του Ν. Μεξικού, picarones του Περού, μεξικανικό atole de anís και champurrado και ινδικό χωνευτικό. Το γλυκάνισο χρησιμοποιείται για να δώσει γεύση στο ελληνικό ούζο, στο arak της Μέσης Ανατολής, στο aguardiente της Κολομβίας, στο γαλλικό anisette pastis, στο mastika της Βουλγαρίας, στο γερμανικό Jägermeister, στο ελβετικό Appenzeller Alpenbitter, στο ιταλικό sambuca, στο ολλανδικό Brokmöpke, στο πορτογαλικό, περουβιανό και ισπανικό anísado και το herbs de Majorca, στο μεξικανικό Xtabentún και στην τουρκική ρακή. Το αιθέριο έλαιο έχει χρησιμοποιηθεί ως εντομοκτόνο κατά ψειρών και ακάρεων (http://biokipos.blogspot.com 13/8/2018, σ.σ. η βάση όλων είναι η αγροτική παραγωγή. Πώς μπορεί οι φτωχότεροι όλων να είναι οι αγρότες;).
Κεραυνοί: Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου του 2018 έπεσαν στην Ελλάδα 102.944 κεραυνοί, οι περισσότεροι των τελευταίων 14 ετών (δεν υπάρχουν προηγούμενες καταγραφές). Συνολικά το δίμηνο Ιούνιος-Ιούλιος 2018 με 196.524 κεραυνούς κατατάσσεται δεύτερο σε αριθμό κεραυνών κατά τα τελευταία 14 έτη. Οι κεραυνοί δεν πέφτουν μόνο υπό βροχή, αλλά και εν αιθρία. Πρόκειται είτε για μεμονωμένα φαινόμενα είτε για ξηρές καταιγίδες και μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιές (presspublica.gr 14/8/2018).
Βοσκές: Για τη σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ο δρ Θ. Παπαχρήστου επισημαίνει τη σημασία της κατανόησης της συμπεριφοράς βόσκησης των αγροτικών ζώων για τον επιτυχή σχεδιασμό της διαχείρισης των λιβαδιών (περιοδικό «Δήμητρα» του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», https://bit.ly/2tBkELF). Στις δασικές εκτάσεις (δάση, λιβάδια κ.λπ.) είναι συμβιωτική η χλωρίδα με την πανίδα. Τα δάση πρέπει να βόσκονται με κανόνες, όπως παντού. Μέρος του κτηνοτροφικού ΑΕΠ πρέπει να συνυπολογίζεται στην πρόσοδο από τα δάση. Οι κτηνοτρόφοι πρέπει να συμμετέχουν στον καθορισμό των κανόνων για τα δάση. Η εκτατική εκτροφή και η υψηλή ποιότητα της βοσκήσιμης ύλης αποτελούν πλεονέκτημα της αιγοπροβατοτροφίας στην Ελλάδα, το οποίο πρέπει να διατηρήσουμε μέσω της αειφορικής διαχείρισης των λιβαδικών οικοσυστημάτων και των λοιπών βοσκόμενων γαιών.
Γλυφοσάτη: Η τοξική χημική ουσία glyphosate, ένα ενεργό συστατικό του Roundup, έχει βρεθεί σε σνακ, δημητριακά, κρασιά, μπίρα, μητρικό γάλα, παιδικά εμβόλια, ταμπόν και τώρα σε μέλι, σάλτσα σόγιας και καρυκεύματα. Το 2015 το IARC του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δήλωσε ότι το glyphosate είναι ένα «πιθανό καρκινογόνο» που μπορεί να μεταβάλει το DNA με πολύ βλαβερό τρόπο. Στην Αμερική όλα τα δείγματα μελιού που δοκιμάστηκαν από το FDA περιείχαν κατάλοιπα glyphosate. Στη Γαλλία ένας συνεταιρισμός μελισσοκόμων υπέβαλε καταγγελία εναντίον της γερμανικής πολυεθνικής Bayer-Monsanto, αφού ανιχνεύθηκαν ίχνη γλυφοσάτης στο μέλι. Η Ε.Ε. και η Ελλάδα έχουν εγκρίνει τη χρήση της αμφιλεγόμενης γλυφοσάτης μέχρι και το 2023 (Τ. Τσακάλης, apenantioxthi.com, presspublica.gr 24/8/2018).
Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσίως γράφων-«ΑγροΝέα»