Στις 15 Οκτωβρίου 2018 στις 12:00 στο κτίριο ICOMOS (Πειραιώς 73, Αθήνα) ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής και η Λέσχη Αρχιμαγείρων Αττικής «Ακρόπολις» καλούν όλους σε εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα της Αγρότισσας. Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής με τη δυναμική γραμματέα του κα Μάγδα Κοντογιάννη τιμά φέτος την αγρότισσα για τον πολλαπλό ρόλο της στην αγροτική κοινωνία και οικονομία.
Στις 20 Οκτωβρίου 2018 στις 10:00 στο Ζάππειο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αδελφοτήτων Γαστρονομίας & Οινολογίας (CEUCO) με τον πρόεδρό του κ. Carlos Martín Cosme θα απονείμει τη 13η σειρά βραβείων για πολλά θέματα που έχουν σχέση με τη γαστρονομία και την οικολογία.
Αν «καλός» είναι μια λέξη καθαρής κρίσης, τότε ο συγκριτικός βαθμός είναι «καλύτερος», αλλά μόνο ως σύγκριση. Ο «καλύτερος» δεν σημαίνει ότι είναι καν καλός, απλώς είναι καλύτερος, ίσως χάλια κατά απόλυτη κρίση, αλλά καλύτερος συγκριτικά. Ενώ ο «κάλλιστος» είναι ο «καλός» σε υπερθετικό βαθμό, δηλαδή πρόκειται για έκφραση κρίσης, που χαρακτηρίζει κάτι/κάποιον. Ο «κάλλιστος» και ο «άριστος» συμπίπτουν εννοιολογικά. Εκφράζουν και οι δύο λέξεις κρίση. Και στα αγγλικά «the best».
Διαβάσαμε πριν από μερικές μέρες για έναν διαγωνισμό που κατέληξε στον καλύτερο της Ελλάδας. Και μάλιστα αυτός ο «καλύτερος» θα πάει στις Βρυξέλλες για να συγκριθεί με άλλους για τον καλύτερο της Ευρώπης. Σημαίνει ότι ήταν ο καλύτερος από όσους παρουσιάστηκαν, αλλά δεν σημαίνει ότι είναι έστω «καλός». Πιθανόν ένας «άχρηστος» να χαρακτηριστεί ως ο καλύτερος από όσους «χάλια» παρουσιάστηκαν. Πιθανόν.
Εάν ένας χαρακτηριστεί «the best» από ευρωπαϊκό οργανισμό, είναι πράγματι μια ανώτατη διάκριση/κριτική. Και η κοινωνία μας σήμερα χρειάζεται εκφράσεις που να περικλείουν κρίση πραγματική και όχι απλώς σύγκριση, διότι δεν βγάζουμε άκρη με απλές συγκρίσεις.
Τα τελευταία χρόνια, για την ακρίβεια από το 1989, ασχολούμαι συστηματικά με τον αγροτικό κόσμο και τον αγροτικό τομέα, και από το 1999 περίπου εκδίδω τα «ΑγροΝέα», ένα newsletter κάθε Τρίτη και Παρασκευή, σχεδόν για 18 συνεχή χρόνια.
Ιδιαίτερα παρακολουθώ τα συνέδρια της ΕΤΑΓΡΟ (της Εταιρείας Αγροτικής Οικονομίας), η οποία έχει διεπαγγελματική προσέγγιση και έχει όλους τους εμπλεκομένους στην αγροτική ανάπτυξη.
Φέτος το 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγροτικής Οικονομίας με θέμα «Επαναπροσδιορίζοντας την ανάπτυξη της υπαίθρου στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή» θα γίνει στη 1 και στις 2 Νοεμβρίου 2018 στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (www.etagro.gr).
Από όσα θυμάμαι έντονα ήταν η εντατική προσφορά μου στη δημιουργία της Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ, 2006), με την οποία έπαυσα να έχω σχέσεις από τις 14/3/2013 και η οποία μετά τις 21/4/2013 δεν λειτουργεί ή έστω δεν λειτουργεί ομαλά.
Τα τελευταία χρόνια είχα τη χαρά να υποστηρίζω μια ομάδα πατριωτών ελαιοκαλλιεργητών από τον κόλπο της Γέρας στη Λέσβο, οι οποίοι συνέστησαν και λειτουργούν επιτυχώς την ΚΟΙΝΣΕΠ «Μοδούσα» και έφθασαν σήμερα να συνασπίζουν περίπου 100 ελαιοκαλλιεργητές και να προσφέρουν στην αγορά εξαιρετικής ποιότητας έξτρα παρθένο και βιολογικό ελαιόλαδο.
Είχα την ευκαιρία να βοηθήσω και στον Αγροτικό Ανθοπαραγωγικό Συνεταιρισμό Αθηνών «Κεντρική Ανθαγορά Αθηνών» και μέσα σε μερικούς μήνες πετύχαμε πάρα πολλά όλοι μαζί, αν και υπήρχαν μερικοί κοινωνικοί «αλήτες» και αντικοινωνικά στοιχεία, μάλιστα μέσα σε μια δομή της κοινωνικής οικονομίας, η οποία λειτούργησε ικανοποιητικά και συνεχώς για περισσότερο από 55 χρόνια.
Και κάπου εκεί, συνταξιούχος πλέον, συνάντησα τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος» και το ενθουσιώδες διοικητικό συμβούλιό του. Από την πρώτη στιγμή με προσήλκυσε το ενδιαφέρον, η ισχυρή πίεση που ασκούν πάνω στα μέλη του συλλόγου οι αστοί. Οι σύγχρονοι νεοαστοί, οι οποίοι αυθαιρετούντες κατέλαβαν με κάθε διαδικασία, νόμιμη ή παράνομη, τις πρώην ελεύθερες γαίες, που χρησιμοποιούσαν οι παραδοσιακοί κάτοικοι της υπαίθρου της Αττικής, οι κτηνοτρόφοι. Οι νεοαστοί έγιναν οι νέοι «κατακτητές».
Αυτοί οι νεοαστοί μαζί με επίορκους δημόσιους υπαλλήλους –ίσως σε δασαρχεία, ίσως σε πολεοδομίες, ίσως σε ΔΑΟΚ, ίσως αλλού– και εκλεγμένους ψηφοθηρικά τοπικούς αυτοδιοικητικούς συνέστησαν ένα περίεργο σχήμα, όχι πάντα τόσο εμφανές, με κοινό συμφέρον την απομάκρυνση των παραδοσιακών κτηνοτρόφων και την «εκμετάλλευση» της φύσης. Τόσο πολλή εκμετάλλευση, που δημιούργησαν «Μάτια», δημιούργησαν «Μάντρες», δημιούργησαν καταπατήσεις αιγιαλών ή πάνω από τον αιγιαλό, όπως «Πάχες» κ.λπ.
Και από κοντά οι δημόσιοι υπάλληλοι, που αν και θα έπρεπε να είναι δημόσιοι λειτουργοί, με τις νομότυπες διαδικασίες και την αδράνειά τους καταστρέφουν συστηματικά κάθε παραγωγική διαδικασία στην περιοχή τους και στη συγκεκριμένη περίπτωση στην ύπαιθρο της Αττικής.
Με έκπληξη βρήκα ότι με μια διαδικασία μορφής «μίσους» κατά της παραγωγής πραγματικού πλούτου, οι έποικοι νεοαστοί, αφού αυθαιρετούντες εποίκησαν μια περιοχή, μετά την ενέταξαν σε σχέδιο πόλης, πάντα ψηφοθηρικά και με ίδιον συμφέρον, ίσως και των νομοθετούντων, και ακολούθως στράφηκαν κατά των μόνιμων κατοίκων, που είχαν τις παραγωγικές σταβλικές εγκαταστάσεις τους εκεί.
Ήταν τόσο το «μίσος» των νεοαστών εναντίον των κτηνοτρόφων, που στράφηκαν όλοι μαζί (νεοαστοί, εκλεγμένοι τοπικής αυτοδιοίκησης και υπάλληλοι των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής) σε δικαστικές διεκδικήσεις. Ενώ είχε βγει π.χ. ο νόμος για τις σταβλικές εγκαταστάσεις τον Μάρτιο του 2012 (Ν. 4056) συνέχισαν να εκτελούν προηγούμενες αποφάσεις δικαστηρίων, παρότι ο νεότερος νόμος σταματούσε τη διαδικασία μέχρι να βρεθεί κάποια κοινά αποδεκτή λύση.
Έτσι καταγράφηκε «εκποίηση» ζωικού κεφαλαίου τον Σεπτέμβριο του 2012 παρότι είχε εκδοθεί νόμος που έδινε άλλες προοπτικές και δυνατότητες στους παλαιούς κτηνοτρόφους, που ήταν εκεί εγκατεστημένοι από το 1966!
Τόσο «μίσος» από δημόσιους υπαλλήλους και από τους νεοαστούς εποίκους της υπαίθρου της Αττικής δεν συνάντησα πουθενά, αν και γυρίζω σε όλη την Ελλάδα. Ήταν, βλέπεις, πολλά τα λεφτά. Πάρα πολλά τα λεφτά που θα κέρδιζαν τα «κοράκια». Από το real estate στην ύπαιθρο της Αττικής εις βάρος όλων και κυρίως εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, και του κοινωνικού, και του πολιτιστικού, και του τρόπου ζωής των Αρβανιτών, Σαρακατσάνων και Βλάχων κτηνοτρόφων της περιοχής.
Σε όλο αυτό τον χαμό η μόνη δυνατότητα ήταν να συσπειρωθούν όσοι απέμειναν ζωντανοί, γιατί πολλοί πέθαιναν (μήπως, ακριβέστερα, «δολοφονούνταν»;), και να συστήσουν τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος» και να προσπαθήσουν να επιβιώσουν.
Έγιναν πολλά, πάρα πολλά, και αξίζουν συγχαρητήρια στο διοικητικό συμβούλιο του κτηνοτροφικού συλλόγου για τις νεότερες συμπληρωματικές νομοθεσίες για τις σταβλικές εγκαταστάσεις, που το δικαιώνουν κατά κάποιο τρόπο. Πάντα οι γραφειοκράτες και οι συντεχνίες βρίσκουν τρόπους με καθυστερήσεις και ερμηνευτικές προσεγγίσεις αλλά και συνεχή ερωτήματα να καθυστερούν την εφαρμογή των νόμων, μέχρι που μοιάζει να μην εφαρμόζονται οι νόμοι που ψηφίζει η Βουλή των Ελλήνων.
Θέλει πολύ μεγάλο ψυχικό σθένος και μεγαλείο ψυχής να αντικρίζεις τον «δολοφόνο» της οικογένειάς σου και της περιουσίας σου, και του τρόπου ζωής σου, και του πολιτισμού σου, και του φυσικού σου περιβάλλοντος και να μπορείς να κάνεις συνέδριο με θέμα την «Περιαστική κτηνοτροφία» (Βαρυμπόμπη, 16/11/2017), στο οποίο να τον καλείς για να βρείτε τρόπους συμβίωσης.
Θέλει πολύ μεγάλο ψυχικό σθένος και μεγαλείο ψυχής να ξεκινάς ενημερωτικές εκδηλώσεις σε όλους τους γείτονες και τους πιο μακρινούς συμπατριώτες για να δείξεις πώς παράγεται η τροφή και πώς μπορούν ακόμα και αυτοί που μοιάζει να σε «μισούν» με τις ενέργειές τους να παράγουν τη δική τους τροφή.
Θέλει πολύ μεγάλο ψυχικό σθένος και μεγαλείο ψυχής να σε πηγαίνουν στα δικαστήρια για ανόητες ή ακόμα και χωρίς λογική αιτιάσεις, να χάνεις μεροκάματα από τον συνεχή αγώνα επιβίωσης και να τολμάς να προτείνεις «Βιώσιμες κοινωνίες με συνεργασία» (Μενίδι, 7/7/2018) για να βρεθούν συμβιωτικές λύσεις για όλους τους συνανθρώπους σε έναν τόπο.
Θέλει πολύ μεγάλο ψυχικό σθένος και μεγαλείο ψυχής να γνωρίζεις όλα σου τα ζώα με το όνομά τους και να τα αγαπάς, διότι εσύ τα ξεγέννησες, εσύ τα έμαθες να τρώνε, εσύ τα μεγάλωσες, εσύ τρέχεις εάν έχουν κάποιο πρόβλημα, εσύ τρέχεις εάν οι καιρικές συνθήκες είναι δύσκολες και ζείτε μαζί 365 μέρες τον χρόνο, χωρίς διακοπές, για να ζείτε παράλληλα και με αλληλοσεβασμό στην πραγματικότητα της καθημερινής ζωής.
Θέλει πολύ μεγάλο ψυχικό σθένος και μεγαλείο ψυχής να τα κάνεις όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα και ταυτόχρονα να είσαι χαμογελαστή και κινητήριος δύναμη, εμψυχωτής στον σύλλογό σου, μια αγρότισσα. Τότε είσαι η αρίστη, η καλλίστη, the best, ίσως και the best in Europe. Σε ευχαριστούμε γιατί βρέθηκες στον δρόμο της περιπλάνησης της ζωής μας. Θα θέλαμε όλοι να σου απευθύνουμε συγχαρητήρια. Προχώρησε με δύναμη.
Στις 19, 20 και 21 Οκτωβρίου 2018 στο 16ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Γαστρονομίας & Οίνου στο Ζάππειο θα μπορούμε όλοι να απολαύσουμε μια στιγμή γεύσης από το τυρί που θα κάνει η κα Μάγδα Κοντογιάννη με τον παστεριωτήρα Inox ST εκεί μπροστά μας. Ίσως να είναι η 123η δημόσια παραγωγή τυριού. Και εκεί θα είναι όλη η αφρόκρεμα των σεφ και των γαστρονόμων και γευσιγνωστών της Ευρώπης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αδελφοτήτων Γαστρονομίας & Οινολογίας.
Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσίως γράφων-«ΑγροΝέα»