Το οικολογικό εκπαιδευτικό κέντρο –επισκέψιμο αγρόκτημα– στο χωριό Μπεκ Ελουίν (Bec-Hellouin) στη Νορμανδία της Γαλλίας, μιάμιση ώρα από το Παρίσι, από το 2016 είναι αντικείμενο έρευνας από το Εθνικό Ινστιτούτο Αγρονομικής Έρευνας (INRA). Το αγρόκτημα του Σαρλ και της Περίν Ερβέ-Γκρουγιέρ είναι 10 στρέμματα, εφαρμόζει «περμακουλτούρα» (αεικαλλιέργεια) και δημιουργήθηκε το 2006 από έναν ναυτικό και μια διεθνούς εμβέλειας νομικό, οι οποίοι αποφάσισαν να αλλάξουν τρόπο ζωής. Και πέτυχαν: βιολογικά, χωρίς ίχνος χημικού λιπάσματος, χωρίς φυτοφάρμακα, χωρίς όργωμα με τρακτέρ. Σήμερα το αγρόκτημα δέχεται χιλιάδες μαθητές και επισκέπτες και προσφέρει κύκλους μαθημάτων 80 ημερών (Liberation, iefimerida.gr, giorgoskatsadonis.blogspot.com, 26/12/2023).
Η παραγωγική ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας –αλήθεια, ποιος μιλάει πια για αυτή;– δεν μπορεί να σχετίζεται με μεγαλεπήβολα φαραωνικά σχέδια και ανεκπλήρωτους πόθους ούτε αντιμετωπίζεται έτσι. Δεν αντιμετωπίζεται με τα πεντάστερα ξενοδοχεία και τα ξεπουλήματα τύπου ΤΑΙΠΕΔ και ΣΔΙΤ, με τα ολιγοπώλια και τα καρτέλ της ενέργειας, με το real estate των offshore εταιριών, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και τα χρήματα του χρηματιστηρίου που βγήκαν στις ελβετικές τράπεζες τη δεκαετία του ‘90. Αντίθετα, αναγκαία είναι η στροφή στην οικολογική θεώρηση των πραγμάτων, με την τοπικοποίηση και περιφερειοποίηση της οικονομίας, με την ήπια, βιώσιμη, πολυκεντρική ανάπτυξη, την κοινωνική αλληλεγγύη και τη δίκαιη κατανομή του πλούτου (Σ. Σταμέλος, e-ecology.gr, 27/12/2023).
Το 95% των κοτόπουλων από σουπερμάρκετ είναι μολυσμένo καθώς και το 10% των έτοιμων κομμένων φρέσκων σαλατών. (https://www.mdpi.com/2304-8158/12/24/4502#app1-foods-12-04502, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, Σχολή Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, «Τροφιμογενή Παθογόνα Βακτήρια: Επιπολασμός και Έλεγχος», περιοδικό Foods, cibum.gr. 14/12/2023, σ.σ.: Aξίζει να διαβαστεί.)
Χρειαζόμαστε επειγόντως νέους ανθρώπους να εισέλθουν στον αγροτικό τομέα για να διασφαλίσουμε την παραγωγή των τροφίμων μας. Στην πράξη, αυτό σημαίνει πρόσβαση στη γη, στη χρηματοδότηση, στην προώθηση συμβουλευτικών υπηρεσιών, στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, και στη διασφάλιση της συνοχής μεταξύ τοπικών, εθνικών και ευρωπαϊκών μέτρων για τους νέους γεωργούς. Θέλουμε να διευκολύνουμε την επίτευξη μιας νέας συναίνεσης στην κοινωνία. Θέλουμε οι καταναλωτές να υποστηρίξουν πραγματικά πιο βιώσιμα παραγόμενα τρόφιμα και αυτό να φανεί στις επιλογές τους στα τοπικά παντοπωλεία (Μ. Κεφαλογιάννης, ευρωβουλευτής, ΕΛΚ, 21/12/2023).
Νέο κύμα ανατιμήσεων φέρνει η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα λόγω των ανταρτών Χούθι. Πλέον, τα πλοία που διακινδύνευσαν (22-26/12/2023) να περάσουν από τη Διώρυγα του Σουέζ μειώθηκαν κατά 87%. Ο περίπλους της Αφρικής αυξάνει το επιπλέον λειτουργικό κόστος κατά 1 εκατομμύριο δολάρια για κάθε πλοίο. Τα τάνκερ που κάνουν τον γύρο της Αφρικής σήμερα ανέρχονται σε 299 και μεταφέρουν το 18% του παγκόσμιου εμπορίου που γίνεται με τάνκερ. Η εναλλακτική διαδρομή έχει μεγαλύτερη διάρκεια κατά 25% (Bloomberg, Αλήθεια, 31/12/2023).
Στις 23 Ιανουαρίου 2024, στις 19:00, στο Μουσείο Τσιτσάνη στα Τρίκαλα, συζητάμε για «Τα μονοπάτια της τροφής μας» (πληροφορίες: Νικολέτα Τζιωρτζιώτη, 6988 040929).
Στις 11 Φεβρουαρίου 2024, στις 16:00, στο ξενοδοχείο HYATT στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, συζητάμε για «Τα μονοπάτια της τροφής μας» (πληροφορίες: Δημ. Μιχαηλίδης, 6998 282382).
Στις 12 Φεβρουαρίου 2024, στις 19:00, στην αίθουσα «Θέογνις» στα Μέγαρα, συζητάμε για «Τα μονοπάτια της τροφής μας» (πληροφορίες:. Σωτήρης Καστάνης, 69077 00177).
To παιδί θέλει να κάνει πράγματα, οπότε ας το ενθαρρύνουμε να τα κάνει δείχνοντάς του τη σωστή κατεύθυνση και επιτρέποντάς του να τα κάνει όπως ακριβώς του αρέσει. Αφήστε το παιδί να κάνει λάθη. Μέσα από αυτά τα λάθη σχηματίζει την εμπειρία του (λόρδος Baden-Powell, ιδρυτής προσκοπισμού).
«Η μελέτη πληθώρας βακτηρίων, μυκήτων και άλλων μικροοργανισμών που ζουν στα έντερά μας θα μπορούσε να μας βοηθήσει να σκεφτούμε καλύτερα και ακόμη και να προσφέρουμε νέους τρόπους θεραπείας παθήσεων ψυχικής υγείας». Όλο και περισσότερες έρευνες αποκαλύπτουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά σε μια ποικιλία ζώων (University College Cork, Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας / UCLA, BBC Future, viosimi.gr, 26/12/2023).
Το 2022, η γεωργική παραγωγή στην ΕΕ αποτιμήθηκε σε 537,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε βασικές τιμές, δηλαδή +19% σε σύγκριση με το 2021. Η μεταβολή αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την απότομη άνοδο της τιμής των γεωργικών αγαθών και υπηρεσιών συνολικά (εκτιμάται +22,8%), με τον όγκο της παραγωγής να μειώνεται κατά 3,1% το 2021. Τα τρία τέταρτα της αξίας της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ το 2022 προήλθαν από επτά χώρες της ΕΕ (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Ολλανδία και Ρουμανία). Λίγο περισσότερο από το ήμισυ της αξίας της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ το 2022 προήλθε από καλλιέργειες, τα δύο πέμπτα προέρχονταν από ζώα και ζωικά προϊόντα, και το υπόλοιπο μερίδιο προήλθε από αγροτικές υπηρεσίες και δευτερεύουσες δραστηριότητες (Eurostat, petroskokkalis.eu, 5/12/2023).
Έως και κατά 213% πιο ακριβή στην Ελλάδα είναι η τιμή του γάλακτος για βρέφη σε σχέση με τη φθηνότερη τιμή στην ΕΕ. Πανάκριβα πληρώνουν οι ελληνικές οικογένειες το βρεφικό γάλα σύμφωνα με συγκριτική μελέτη της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Με βάση τις τιμές του Νοεμβρίου 2023 στην Ελλάδα, κάποιος μπορεί να βρει το βρεφικό γάλα από 32 έως και 213% ακριβότερο σε σύγκριση με τη φθηνότερη τιμή που μπορεί να βρει κανείς αν έχει τα στοιχεία από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Στην Ελλάδα, το βρεφικό γάλα μπορεί να το βρει κάποιος από 2,53 έως 3,55 ευρώ ανά 100 γραμμάρια (Ά. Αθανασόπουλος, ΕΡΤ, ertnews.gr, 2/1/2024).
Τηλέφωνο χωρίς καλώδιο, κουζίνα χωρίς φωτιά, αυτοκίνητο χωρίς κλειδιά, τροφές χωρίς λιπαρά, νέοι χωρίς όνειρα, πολιτικοί χωρίς πατρίδα, σχέσεις χωρίς θεμέλια, συμπεριφορές χωρίς ντροπή, μωρά χωρίς πατέρα, αισθήματα χωρίς καρδιά, παιδεία χωρίς αξίες, έφηβοι χωρίς τρόπους, ελπίδες χωρίς τέλος και τώρα κρασί χωρίς οίνο! Στους 10 καταναλωτές, οι 3 αγοράζουν κρασί χωρίς αλκοόλ, η κατανάλωση του οποίου απογειώνεται. Στις 11/1/2024 η ένωση Bordeaux Families προσκάλεσε πελάτες και προσωπικότητες στη νέα μονάδα αφαίρεσης αλκοόλ στα κρασιά με απόσταξη κενού(!) για μια γευστική δοκιμή της σειράς προϊόντων nolow (με λίγο ή καθόλου αλκοόλ) καθώς και τριών νέων αρωματισμένων μη αλκοολούχων ποτών με βάση το λευκό, το κόκκινο και το ροζέ κρασί. Το κίνημα Dry January ακολουθείται από το 1/3 των Γάλλων άνω των 18 ετών (ΚΕΟΣΟΕ, 3/1/2024).
Στην τιμή του 1,46 ευρώ/κιλό θα πληρώσει φέτος το πρόβειο γάλα των κτηνοτρόφων του Συνεταιρισμού της Αγίας Παρασκευής Λέσβου η τυροκομική επιχείρηση «Βοσκοπούλα». Πρόκειται για τιμή χαμηλότερη από το 1,60 ευρώ/κιλό που είχε την περίοδο 2022-2023. Ωστόσο, είναι τιμές καλύτερες από το επίπεδο του 1,40 ευρώ/κιλό για το πρόβειο γάλα που επιδίωκαν οι τυροκομικές επιχειρήσεις της Λέσβου (agrocretanews.gr, 10/1/2024). Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οι τιμές Νοεμβρίου 2023 ήταν 1,63-1,65 ευρώ, έναν μόλις μήνα μετά έπεσαν στα επίπεδα του 1,40-1,50 ευρώ. Στην Κρήτη, οι τιμές για το πρόβειο δεν ξεπερνούν το 1,20-1,30 ευρώ/κιλό (agronewsbomb.gr, 12/1/2024).
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ως φορέας υλοποίησης δράσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», ανακοίνωσε τη δημοσίευση της πρόσκλησης της δράσης «Νέα Βιομηχανικά Πάρκα», προϋπολογισμού 63 εκατομμυρίων ευρώ, για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση υφιστάμενων βιομηχανικών πάρκων και την ανάπτυξη νέων (supply-chain.gr, 21/9/2022, σ.σ.: Η βιομηχανία προσφέρει μόνο 9% στο ΑΕΠ. Ο πρωτογενής τομέας συμβάλλει στο 27% του ΑΕΠ. Πότε θα προκηρυχθούν τα «Κτηνοτροφικά Πάρκα»;).
Μου διέφυγε: Έπρεπε τότε να πω στον υπουργό ότι η μεγάλη του ευθύνη ήταν να διατηρήσει τους κτηνοτρόφους στην κτηνοτροφία γιατί, εάν φύγουν, δεν μπορεί να βρει άλλους. Ο κτηνοτρόφος δεν γίνεται, γεννιέται! (Δημήτρης Κοτσώνης, Facebook, 25/9/2022, σ.σ.: Πάρα πολύ σωστά, διότι κτηνοτρόφος δεν είναι επάγγελμα αλλά τρόπος ζωής. Ένας τρόπος ζωής για να κρατάς το περιβάλλον σε ισορροπία και αειφορία. Ένα τρόπος ζωής αρκετά σκληρός. Δεν είναι σύνηθες να επιλέγει κάποιος την κτηνοτροφία ως βιοποριστικό επάγγελμα. Και αν χαθούν οι σημερινοί κτηνοτρόφοι, πάρα πολύ δύσκολα θα υπάρξουν άλλοι.)
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6828 2382, ΑγροΝέα, AgrοBus