«Το αντικείμενο της σημερινής μας συζήτησης είναι πώς θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε το σχολείο του μέλλοντος. Ένα σχολείο το οποίο θα έχει ως κεντρικό σκοπό να προσφέρει γνώση αλλά και δεξιότητες στους μαθητές από αφοσιωμένους δασκάλους και καθηγητές, έτσι ώστε να σας προετοιμάσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για ό,τι επιλέξετε να κάνετε, τελικά, στη ζωή σας όταν ολοκληρωθεί το σχολείο. Κι εμείς είμαστε εδώ για να κερδίσουμε τον χαμένο χρόνο. Ναι, είμαστε εδώ για να σπάσουμε στεγανά και αντιλήψεις που νομίζω ότι ταλαιπώρησαν και ταλαιπωρούν την εκπαίδευση εδώ και πολλά χρόνια», Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός, «Κάνουμε πράξη το όνειρο για το νέο αναβαθμισμένο σχολείο», ΑΠΕ-ΜΠΕ, Α. Βλάχος, atlantea.news, 28/6/21.

Προφανώς η συζήτηση του κ. πρωθυπουργού στις 28/6 αφορούσε τα αστικά σχολεία της πενθήμερης λειτουργίας για έξι ή παραπάνω ώρες ημερησίως, με διαλλείματα ανά 45’, επί περίπου μόνο 33 εβδομάδες ετησίως (όταν δεν έχουν κατάληψη).

Πράγματι αυτά τα γνωστά αστικά σχολεία είναι σχεδόν ίδια σε όλη την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης, συνεχώς επί 200 χρόνια. Χωρίς ουσιαστικές αλλαγές, με φρουρούς αυτών των σχολείων τους λεγόμενους εκπαιδευτικούς της ΟΛΜΕ. Αυτά τα αστικά σχολεία διαμορφώθηκαν έτσι για να εκπαιδεύουν καλούς στρατιώτες για τους πολέμους, να εκπαιδεύουν καλούς εργάτες για τη βιομηχανία και καλούς υπαλλήλους για τις υπηρεσίες.

Αυτά τα αστικά σχολεία έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια μεταφοράς γνώσεων και μερικών ικανοτήτων. Αλλά σήμερα, με την ποσότητα της πανανθρώπινης γνώσης να διπλασιάζεται κάθε πέντε χρόνια, η επικέντρωση στη σημερινή γνώση μάς καθιστά καθυστερημένους σε 10 χρόνια, όταν οι σημερινές γνώσεις θα είναι μόνο το 25% της τότε κυρίαρχης και υπαρκτής γνώσης. Δυστυχώς, κατά γενική ομολογία, τα σημερινά σχολεία που πήγαν τα παιδιά μας ασχολούνται με τις σημερινές γνώσεις και όχι με τον τρόπο και τη μεθοδολογία αξιοποίησης της γνώσης.

Για επιχειρηματίες, για δημιουργικούς ανθρώπους, για παραγωγούς πραγματικού πλούτου μόνον προβληματισμοί και μερικά ειδικά σχολεία υπήρχαν από φωτισμένους παιδαγωγούς.

Χρειαζόμαστε σχολεία που να καθιστούν τους μαθητές ικανούς να σκέπτονται, ικανούς να αποφασίζουν, ικανούς να δημιουργούν, ικανούς να διοικήσουν, ικανούς να επιχειρήσουν. Χρειαζόμαστε σχολεία για αυτοαπασχολούμενους. Χρειαζόμαστε σχολεία που να αναπτύσσουν δεξιότητες (αυτά που λένε soft skills), και μάλιστα κοινωνικές δεξιότητες, ειδικότερα αν πρέπει να επιτύχουν καλά αποτελέσματα με συνεργασίες και συνεργατισμούς.

Τώρα, αν προσθέσεις ότι υπάρχουν και επαγγέλματα που δεν έχουν σαφή διαχωρισμό επαγγελματικού χώρου και οικογενειακού χώρου (όπως τώρα τείνει να συμβεί με τους ψηφιακά εργαζόμενους από τον χώρο κατοικίας), τότε σίγουρα χρειαζόμαστε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε τα σχολεία του μέλλοντος.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι επί 200 χρόνια το μοντέλο της μαζικότητας ισοπέδωνε όλους τους μελλοντικούς πολίτες. Τους ιδιαίτερα έξυπνους τους απέβαλλε ως περίεργους, απροσάρμοστους, και τους ιδιαίτερα δυσκολευόμενους τους απέβαλλε από το σχολικό σύστημα ως ανίκανους.

Το αστικό σχολείο ταυτόχρονα περνούσε συγκεκριμένο μοντέλο «προσαρμοσμένου πολίτη» και αυτό ήταν το μοντέλο του αστού πολίτη του οκτάωρου, του πενθήμερου, του ενδεκάμηνου κατοίκου τσιμεντένιων «κουτιών».

Το αστικό σχολείο απομάκρυνε συνειδητά τα αγροτόπαιδα από την αγροτική κοινωνία, επιβάλλοντας (βίαια μερικές φορές ή αποβάλλοντας) τον αστικό τρόπο ζωής και τα αστικά πρότυπα. Εστιάζοντας (το σχολείο) στην εκπαίδευση στρατιωτών, εργατών και υπαλλήλων, αφαιρώντας τις κοινωνικές δεξιότητες (και επομένως καταστρέφοντας την αγροτική κοινωνία) και αφαιρώντας τις επιχειρηματικές δεξιότητες, που είναι απαραίτητες για τον αγρότη.

Ο αγρότης είναι πολυεργαλείο, ο αγρότης είναι επιχειρηματίας, ο αγρότης είναι ο φροντιστής του περιβάλλοντος, ο αγρότης είναι ο τεχνολόγος της διαχείρισης της ροής της ενέργειας. Ο αγρότης παίρνει αποφάσεις με περιορισμένους πόρους, αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τους διαθέσιμους πόρους. Ο αγρότης επενδύει συνεχώς για να έχει αποτελέσματα. Η μέση ελληνική σημερινή αγροτική εκμετάλλευση έχει επενδύσεις τουλάχιστον 150.000 €!

Τα πρότυπα που προβάλλει το σύστημα του σημερινού αστικού σχολείου (πενθήμερο, εξάωρο) κάνουν τα παιδιά μας να μη θέλουν τα αγροτικά επαγγέλματα, να μην υπολήπτονται την αγροτική ζωή, που είναι 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο με μοναξιά και υπευθυνότητα.

Τα κριτήρια που βάζει το σύστημα του σημερινού αστικού σχολείου οδηγούν τα παιδιά από αγροτικές οικογένειες ή από αγροτικές περιοχές να απεχθάνονται τα αγροτικά επαγγέλματα και να αισθάνονται ανίκανα. Αποδίδεται στον Albert Einstein ότι για το εκπαιδευτικό μας σύστημα είπε: «Όλοι είναι διάνοιες. Αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σε ένα δέντρο στις σχολικές εξετάσεις, θα περάσει την υπόλοιπη ζωή του πιστεύοντας ότι είναι ηλίθιο».

Ο γνωστός δε Bertrand Russell λέγεται ότι είπε: «Οι άνθρωποι γεννιούνται χωρίς γνώσεις, δεν γεννιούνται ηλίθιοι. Ηλίθιοι γίνονται μετά, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης».

Αν τώρα συνδυάσεις τα παραπάνω με την έλλειψη αξιολόγησης από τον χρήστη των υπηρεσιών, καταλήγουμε σε ένα εργαλείο που λίγο απέχει από τις διαδικασίες εκπαίδευσης γενίτσαρων της οθωμανικής εποχής.

Τα παιδιά, οι μαθητές, είναι τα παιδιά μας και επιθυμούμε εμείς οι πολίτες να έχουμε άποψη για το τι θα μαθαίνουν και το πώς θα εκπαιδεύονται για να συνεχίσει να υπάρχει η δική μας κοινωνία.

«Η πολιτική του ΥΠΑΑΤ στον τομέα της αγροτικής εκπαίδευσης σε συνδυασμό με τις ευρωπαϊκές πολιτικές που αναπτύσσει προσφέρουν νέες σημαντικές δυνατότητες για ένταξη νέων παιδιών στον πρωτογενή τομέα» (Σ. Λιβανός, υπουργός ΑΑΤ, Ιωάννινα, 18/6/21).

Με 6-7 αγροτικά σχολεία και κάποια 150ωρα διδασκαλίας σε αίθουσες κυριολεκτικά δεν μιλάμε για αγροτική εκπαίδευση αλλά για ανύπαρκτη αγροτική εκπαίδευση για τους 650.000 περίπου δηλώνοντες και εισπράττοντες αγροτικές επιδοτήσεις. Εμμέσως καταδικάζεται όλος ο παραγωγικός αγροτικός τομέας σε καταστροφή, με υπονόμευση της τροφοδότησης της αγροτικής κοινωνίας με πραγματικούς νέους αγρότες. Όχι με απλώς επιδοτούμενους από το ΠΑΑ περιστασιακά. Άλλωστε τα αγροτικά επαγγέλματα δεν είναι απλά επαγγέλματα αλλά τρόπος ζωής.

Δημήτρης Μιχαηλίδης, Δημοσιογράφος, «Αγρονέα», 6998 282382

Πηγή φώτο:

<a href='https://www.freepik.com/photos/food'>Food photo created by jcomp - www.freepik.com</a>

Share this post