Γεωργικός τομέας. Ο γεωργικός τομέας ήταν ζωτικής σημασίας για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ικανοποιητικά, μέχρι στιγμής, την πανδημία, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας. Ωστόσο, ένα από τα βασικά διδάγματα της κρίσης είναι ότι, σε ορισμένους τομείς, πρέπει να είμαστε περισσότερο ανεξάρτητοι από τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, για παράδειγμα, στην περίπτωση των ζωοτροφών ή των κτηνιατρικών φαρμάκων. Συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στους τομείς αυτούς. Ταυτόχρονα, εκφράστηκε ικανοποίηση για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της εκτίμησης της περιφερειακής παραγωγής και των γεωργών μας κατά τη διάρκεια της κρίσης. Στόχος μας είναι να το εδραιώσουμε! Αυτό όμως δεν σημαίνει κλείσιμο ή εθνικιστική προσέγγιση της κατανάλωσης. Το διεθνές εμπόριο, η αποτελεσματική ενιαία αγορά και οι περιφερειακοί κύκλοι παραγωγής αποτελούν όλα πλευρές του ίδιου νομίσματος. Δεν είναι αντιτιθέμενοι (Julia Klöckner, blog: karabo, 2/9/2020).
Απόβλητα. Το νέο 10ετές Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), με εισήγηση του ΥΠΕΝ, έλαβε έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 31/8/2020, αφού ελήφθησαν υπόψη τα σχόλια της διαβούλευσης (ecozen.gr, 1/9/2020, σ.σ. και για τα κτηνοτροφικά απόβλητα; Γιατί μένουν απ’ έξω; Ενώ είναι μέσα στο ΕΣΔΑ τα απόβλητα της βιομηχανίας; Το ισχυρό λόμπι των αστών «θάβει» νομοθετικά ακόμα μια φορά τους αγρότες. Το ΥπΑΑΤ «κοιμάται» και οι αγρότες καταστρέφονται).
Διεθνής αδικία. Προσλήψεις 120 ιεροδιδασκάλων για να διδάξουν το Κοράνι στη Θράκη. 2/8/2020 (σ.σ. είναι λάθος. Δεν βάζεις να προπαγανδίζουν τις απόψεις του εχθρού σε εμπόλεμη περιοχή. Τουλάχιστον μέχρι να αποκατασταθεί η ειρήνη. Η σύμβαση της Λωζάνης προέβλεπε 150.000 μωαμεθανούς στην Ελλάδα και 150.000 Έλληνες στην Τουρκία. Στην Ελλάδα υπάρχουν σήμερα 300.000 μωαμεθανοί (όχι τουρκογενείς) και στην Τουρκία υπάρχουν μόνο 5.000 Έλληνες. Η πλήρης αποτυχία της διπλωματίας τα τελευταία 100 χρόνια. Μόνο η μισθοδοσία των ειδικών Δ.Υ. γίνεται αισθητή).
Εκτός παραγωγής. «Επειδή η τελική αξία που πληρώνουν οι καταναλωτές για αγροτικά προϊόντα διαμορφώνεται όλο και περισσότερο εκτός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (πάει στη μεταποίηση, διακίνηση, διανομή και εμπορία), είναι απαραίτητη η οργανική συμμετοχή των αγροτών στο κύκλωμα μεταποίησης και εμπορίας των προϊόντων που παράγουν, προκειμένου να αυξηθεί το εισόδημά τους» (Δρ. Φ. Βακάκης, Στρατηγικός Σχεδιασμός Ελληνικής Γεωργίας, Ιούνιος 2020).
Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής. Την Τετάρτη, 23 Σεπτεμβρίου 2020, στις 12.00, οργανώθηκε δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στη σελίδα Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα στο Facebook από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής, με θέμα: «Αγροτική Επιχειρηματικότητα: Αγροτικά Προϊόντα, Μεταποίηση, Τουρισμός, Πολιτισμός, Γαστρονομία». Υπεύθυνη της συζήτησης ήταν η κα Μάγδα Κοντογιάννη, κτηνοτρόφος (6932 094231, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.).
Προτεραιότητες. Η Ελβετία βρίσκεται και πάλι στη φάση της επιστροφής των ζώων από τα λιβάδια των βουνών στις πεδιάδες. Οι Ελβετοί αγρότες οδηγούν τις αγελάδες τους από τα ψηλότερα βοσκοτόπια στις κοιλάδες. Οι υγιείς αγελάδες φτάνουν στο νέο τους λιβάδι περπατώντας. Για τις τραυματισμένες και για όσες αγελάδες δεν μπορούν να βαδίσουν καλά υπάρχει η πρόβλεψη της μεταφοράς τους πιο χαμηλά με ελικόπτερο. Περίπου 1.000 τέτοιες αγελάδες μετεγκαταστάθηκαν ήδη με επιτυχία «πετώντας» το 2020. Η πτήση προς το νέο λιβάδι είναι μια μάλλον αρνητική εμπειρία για τις αγελάδες, αλλά ευτυχώς το όλο εγχείρημα τελειώνει πολύ γρήγορα (ΑΠΕ-ΜΠΕ, epiloges.tv, 20/8/2020).
Απαξίωση. Έχω τη χαρά να λαμβάνω διάφορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook κ.λπ.), μεταξύ των οποίων και μηνύματα υποστηρικτικά θεωριών συνωμοσίας. Αυτά μπορούν να τα συζητάνε στην Ιταλία, στο Λουξεμβούργο, στην Αγγλία, αλλά όχι εδώ στην πρώτη γραμμή της μάχης από τους περσικούς πολέμους, μέχρι σήμερα με τον εξισλαμισμό και τους Τούρκους του Ερντογάν. Εμείς, στην Ελλάδα, όταν επιβιώσουμε και μπορέσουμε να έχουμε ειρήνη, θα καθίσουμε στο σκαμνί της δικαιοσύνης όποιον πρέπει, αλλά όχι τώρα. Τώρα θα έπρεπε να δίνουμε μάχη για την επιβίωση, συσπειρωμένοι με ό,τι εκλέξαμε πρόσφατα. Ό,τι άλλο είναι διάσπαση ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όποιον άλλο χαρακτηρισμό θέλετε (Θεσσαλονίκη, 6-9-2020).
Τουρκικά! Οι ελληνικές αρχές κοινοποίησαν στο RASFF (Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για Τροφές και Ζωοτροφές) την παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών σε αποξηραμένες τομάτες από την Τουρκία που αντιστοιχούν στον ιό της ηπατίτιδας Α. Η δειγματοληψία έγινε στα ελληνικά σύνορα στις 17/8/2020. Το 2010 είχε εκδηλωθεί επιδημία ηπατίτιδας Α σε Ευρωπαίους πολίτες, που οφειλόταν σε κατανάλωση λιαστής ντομάτας εισαγόμενης από την Τουρκία στη Γαλλία (Σ. Παϊσιάδης, agrotypos.gr, 7/9/2020).
Κοινωνία. «Στην κοινωνία μας, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό αλληλεξαρτώμενη, τα αγροτικά προβλήματα γίνονται γρήγορα αστικά και αντιστρόφως. Ούτε το αστικό ούτε το αγροτικό τμήμα της κοινωνίας μας μπορεί να ευημερεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ενώ το ένα από τα δύο μαραζώνει» (Ν-Α. Ντίλμαν, Ν-Τ. Χομπς, κοινωνιολόγοι, σ.σ. το βρήκα στον Χ. Αρέτος, Facebook, 12-9-2020. Βέβαια αυτό ισχύει όταν έχουμε μπροστά μας κοινωνία και η κοινωνία αναπτύσσεται σε τόπο με κοινά γεωγραφικά χαρακτηριστικά, κοινό πολιτισμό και πίστη σε κοινό μέλλον. Διακρίνεται για την εμπιστοσύνη και την αλληλοβοήθεια μεταξύ των μελών. Αλλιώς είναι απλά τυχαία συνεύρεση ανθρώπων).
Αγροτικά. Η συνολική αλληλεπίδραση εκπαίδευσης, έρευνας και πληροφόρησης μεταξύ αγροτών και ιδρυμάτων μπορεί να βοηθήσει στην αλλαγή στη γεωργία. Υπάρχει μεγαλύτερη τάση για πραγματοποίηση επενδύσεων σε αγρότες που καλλιεργούν οπωροφόρα δέντρα από ό,τι σε αροτραίες καλλιέργειες. Οι γυναίκες αγρότισσες επενδύουν περισσότερο από τους άντρες και επιπλέον αγρότες με βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη, καθώς και παραγωγοί, των οποίων τα κύρια εισοδήματα δημιουργούνται εκτός γεωργίας, επενδύουν περισσότερο σε σύγκριση με μικρομεσαίους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες (αναπληρωτής καθηγητής Γ. Βλόντζος, Εργαστήριο Αγροτικής Οικονομίας και Καταναλωτικής Συμπεριφοράς, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Γ. Ρούστα, eleftheria.gr, texnologosgeoponos.gr, 5/9/2020).
Ωραίες δράσεις. Ο Δήμος Πάτμου με απόφασή του (69/10-8-2020) ενέκρινε την παραχώρηση του λόφου Κουμά (220 στρέμματα) στην ΑΜΚΕ «Κοινωνία των Δέντρων» για να δημιουργήσει, με ενδημικά δέντρα, ένα δασικό πάρκο, ένα αυτόνομο τοπικό οικοσύστημα αναψυχής, πολιτισμού, εκπαίδευσης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Μάλιστα ένα παλιό λατομείο πέτρας προσφέρεται για τη δημιουργία ενός απλού υπαίθριου αμφιθεάτρου (ert.gr, 1/9/2020).
Φυσικά. Η φύση είναι σοφή. Η λεγόμενη επιστήμη, η οποία συνήθως απομονώνει ένα φαινόμενο και το μελετά, χωρίς να είναι σε θέση να αντιληφθεί τη λειτουργία του συνόλου, αποδεικνύεται βλαπτική. Στις 31/8/2020, στην ΕΡΤ3, στις 18.00 παρακολουθούσα το ντοκιμαντέρ «Ένα δένδρο μια ιστορία». Εκεί, κατά την περιγραφή της ζωής ενός δένδρου μάγκο 500 ετών, άκουσα: «τα μυρμήγκια αφήνουν με τα πόδια τους ένα έκκριμα παντού στο δένδρο, που απωθεί βλαπτικά για το δένδρο έντομα». Το δένδρο είναι συμβιωτικό με τα μυρμήγκια. Αν για να αυξήσουμε την παραγωγή, εξαφανίσουμε τα μυρμήγκια μάλλον τα έντομα θα καταστρέψουν τη σοδειά!
Τροφή. Η πανδημία Covid-19 απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και απαιτεί μέτρα σε εθνικό επίπεδο. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα εστιάζουν στην υποστήριξη των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων, ενώ τα μεσομακροπρόθεσμα αντιμετωπίζουν τη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια με στρατηγική για αυξημένη παραγωγή, μειωμένες εισαγωγές και ενίσχυση συστήματος παραγωγής, μεταποίησης, εφοδιασμού και διακίνησης. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από άντληση καλών πρακτικών και συμβάντων από παρελθούσες διαταραχές της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού της αγοράς, σε επιδημίες ή πανδημίες, οι οποίες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και στην περίπτωση της τρέχουσας πανδημίας Covid-19. Τέτοια προϊόντα είναι τα δημητριακά, τα φρούτα, τα λαχανικά, το κρέας και τα γαλακτοκομικά (από τη μελέτη «Ελληνική Γεωργία Μετά», καθηγητής Γ. Ζακυνθινός, καθηγητής Α. Παπαχατζής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας & Πελοποννήσου, Γ. Ρούστας, eleftheria.gr, texnologosgeoponos.gr, 5/9/2020).
Μελιτίνη. Το δηλητήριο της μέλισσας (μελιτίνη) καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα του καρκίνου του μαστού σε 60′. Μια συγκεκριμένη συγκέντρωση του δηλητηρίου της μέλισσας οδήγησε στον θάνατο το 100% των καρκινικών κυττάρων με μηδαμινή επίπτωση στα υγιή κύτταρα. Επίσης το δηλητήριο της μέλισσας προκαλούσε οπές στις μεμβράνες των καρκινικών κυττάρων από τις οποίες η χημειοθεραπεία μπορούσε να βρει ευκολότερα «είσοδο» ώστε να εισέλθει στα καρκινικά κύτταρα και να δράσει πιο αποτελεσματικά συρρικνώνοντας καλύτερα τους καρκινικούς όγκους (Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας H. Perkins, Πανεπιστήμιο Δυτ. Αυστραλίας, Κ. Ντάφι, Nature Precision Oncology, in,gr, texnologosgeoponos.gr, 5/9/2020).
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, «Αγρονέα»