Πραγματοποιήθηκε χθες 9 Σεπτεμβρίου 2020 από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής δημόσια διαδικτυακή συζήτηση για τις τιμές των αγροτικών προϊόντων στο Facebook: Skywalker.
Σε αυτή μετείχαν οι κ.κ. Γιάννης Σάρρος (Αρκίτσα, ΑγροΣυνέργειες), ο γράφων (συντονιστής, «Αγρονέα»), Κώστας Μαντζουράνης (Αττική, ΚΟΙΝΣΕΠ «Κυκεών»), Γιώργος Παπαβασίλης (Μέγαρα, παραγωγός κηπευτικών), Ιορδάνης Πετρίδης (Πέλλα, πρόεδρος κτηνοτροφικού συλλόγου), Ειρήνη Σερέτη (Ξανθόγεια, αγρότισσα), Μάγδα Κοντογιάννη (Μενίδι, κτηνοτρόφος) και Μάνος Καπαράκης (Ιεράπετρα, δημοπρατήριο «Ανατολή»), το κοινό της ήταν 50 συνδεδεμένοι, είχε 5.700 θεάσεις και 104 κοινοποιήσεις. Έγινε μέσα από τον 53 χρόνων στάβλο προβάτων Κοντογιάννη στο Μενίδι και από το θερμοκήπιο πιπεριών Καπαράκη στην Ιεράπετρα.
Εισαγωγικά ειπώθηκε ότι η Επιτροπή Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου διαπίστωσε (2016) ότι «λείπουν από την τρέχουσα ΚΓΠ εκείνα τα αποτελεσματικά εργαλεία για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη αστάθεια των αγορών και να βοηθηθούν οι αγρότες με τις αλλαγές των τιμών».
Επίσης ότι «δεν είναι δίκαιη η συμπεριφορά της αλυσίδας εφοδιασμού αγροτικών προϊόντων έναντι και των παραγωγών και των καταναλωτών. Παρατηρείται να είναι φθηνότατες, εξευτελιστικές, οι τιμές στο χωράφι και πανάκριβες στον καταναλωτή» (Π. Χάμπας).
Η ψαλίδα τιμών παραγωγού-καταναλωτή δίνει τιμές 5 έως 8 φορές στην Ελλάδα. Η «συμβολαιακή» στην αγροδιατροφική αλυσίδα μοιάζει με απάτη που προσπαθεί να «κλέψει» την παραγωγή του αγρότη. Θα έπρεπε να προσδιορίζει ποσοστό κάθε συντελεστή της αλυσίδας αξίας επί της τελικής τιμής έτσι ώστε όλοι να είναι στον ίδιο κύκλο και όχι σε αντιμαχόμενους.
Τη δεκαετία του 1960 από ένα αγροτικό προϊόν στο ράφι το 70% έπαιρνε ο αγρότης, το 20% η μεταποίηση / οι μεταφορές και το 10% το λιανεμπόριο. Σήμερα από ένα τρόφιμο στο ράφι μόνο το 10% πηγαίνει στον αγρότη, το 30% στη μεταποίηση / στην αποθήκευση και το 60% στα σουπερμάρκετ!
«Επειδή η τελική αξία που πληρώνουν οι καταναλωτές για αγροτικά προϊόντα διαμορφώνεται όλο και περισσότερο εκτός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (πηγαίνει στη μεταποίηση, τη διακίνηση, τη διανομή και την εμπορία), για να αυξηθεί το γεωργικό εισόδημα, είναι απαραίτητη η οργανική συμμετοχή των αγροτών στο κύκλωμα μεταποίησης και εμπορίας των προϊόντων που παράγουν» (δρ Φ. Βακάκης, «Στρατηγικός σχεδιασμός ελληνικής γεωργίας», Ιούνιος 2020).
Στην πολύ παραγωγική συζήτηση εντοπίσαμε:
- Για να μπορέσει ένας αγρότης να συμμετέχει αποτελεσματικά στην αλυσίδα αξίας (μετά την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση) μοιάζει σαν να πρέπει να έχει και μια επιχείρηση εφοδίων, μια επιχείρηση εμπορίας και μια θέση σε κεντρική αγορά.
- Η μεγάλη μάστιγα της οργάνωσης των αγορών αγροτικών προϊόντων είναι η διακίνηση αγροτικών προϊόντων χωρίς τιμολόγια («μαύρα»), όπου η ευθύνη μοιράζεται 50%-50% μεταξύ παραγωγών και μεταξύ διακινητών.
- Η διακίνηση αγροτικών προϊόντων στην αγροδιατροφική αλυσίδα πλέον απαιτεί πιστοποιημένες προδιαγραφές. Μόνο η τοπική εφοδιαστική αλυσίδα επιτρέπει άμεση επαφή παραγωγού-καταναλωτή, μειώνοντας το υψηλό κόστος πιστοποίησης.
- Σήμερα τα αγροτικά προϊόντα έρχεται συνήθως και τα παίρνει ο μεσάζων / ο έμπορος από τον χώρο παραγωγής και τα διακινεί με το όνομά του. Πρέπει οι παραγωγοί να προσφέρουν οργανωμένα την παραγωγή τους με το όνομά τους στα καταστήματα λιανικής. Το «παιχνίδι» να παίζεται στο ράφι και να μη χάνεται από το χωράφι.
- Μια νέα πρόταση είναι να δημιουργήσουν οι ίδιοι οι παραγωγοί καταστήματα με «ράφια» και να μηδενίσουν την απόσταση παραγωγού-καταναλωτή. Η πρόταση με την ονομασία «ΑγροΣυνέργειες» θα ανακοινωθεί σύντομα από τον κ. Σάρρο.
- Έπειτα από χρόνια συστηματικής καταστροφής της εμπιστοσύνης και της αλληλοβοήθειας μεταξύ των συμπολιτών σε μια βαθιά καταναλωτική επιλογή, είναι πολύ δύσκολο να μην υπάρχει δυσπιστία στις συλλογικότητες.
- Η οικοτεχνία πρέπει να επεκταθεί και στο κρέας και στα κρεατοσκευάσματα, που αδικαιολόγητα έχουν εξαιρεθεί από τις δυνατότητες του αγρότη.
- Δεν νοείται αγροτική παραγωγή χωρίς την εμπλοκή του ίδιου του αγρότη στην καθημερινή δουλειά στο χωράφι ή στον στάβλο. Δεν γίνεται αγροτικό επάγγελμα με εκπροσώπους ή με εργάτες γης. Είναι λάθος.
- Οι αγρότες χρειάζονται τεχνικές και εφαρμογές επιτυχημένης επικοινωνίας της συμβολής τους στην εθνική οικονομία και τη βιωσιμότητα των κοινωνιών. Και βέβαια, εκπροσώπηση στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.
- Οι αγρότες χρειάζονται αγροτική εκπαίδευση με μορφή μαθητείας (όχι σε αίθουσες αλλά στο χωράφι και στον στάβλο) και με τη συμμετοχή επαγγελματιών αγροτών τόσο στον σχεδιασμό όσο και στον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της επαγγελματικής κατάρτισης.
- Πρέπει να εγκαταλειφθεί το μοντέλο των λεγόμενων «ιστορικών δικαιωμάτων». Όλα δείχνουν ότι είναι καταστροφικό για τους αγρότες και την αγροτική παραγωγή αλλά πολύ βολικό για την είσπραξη πρόσκαιρων χρημάτων, που τελικά καταστρέφουν αγροτικό τομέα και αγρότες.
- Αγορά είναι και οι αγρότες, οι οποίοι πρέπει να αποκτήσουν καταναλωτική συνείδηση και να υποστηρίζουν την ελληνική αγροτική παραγωγή με τη δική τους κατανάλωση.
- Αξίζει να προσπαθήσουμε να ενημερώσουμε την ελληνική κοινωνία για τη σημαντικότητα της διατροφικής αυτάρκειας, πιθανόν με μια εκδήλωση στην Ελληνική Βουλή, όπως περίπου συμβαίνει με τη λειτουργία της Βουλής μία ημέρα με νέους από όλη την Ελλάδα, που ήδη γίνεται επιτυχημένα.
Η κα Κοντογιάννη (6932 094231) προσκάλεσε όλους στη δημόσια διαδικτυακή συζήτηση για τα βοσκοτόπια την Τετάρτη 16/9/20, στις 12:00 το μεσημέρι, για τη γαστρονομία την Τετάρτη 23/9/20 και κάθε Τετάρτη μέσω του Facebook: Skywalker, με ολοκλήρωση του κύκλου την Τέταρτη 14/10/20 με αφιέρωμα στην Ελληνίδα αγρότισσα, πάντα με την υποστήριξη του Skywalker διά της κας Ελισάβετ Καλαρούτη (Διευθύντριας Δράσεων, Skywalker).
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»