Σήμερα στις 12:00 το μεσημέρι οργανώνεται δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στο Facebook: Skywalker από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής «Άγιος Γεώργιος» με θέμα «Αγροτική Επιχειρηματικότητα: Τιμές».
Η Ελλάδα με δική της επιλογή βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια από τις βασικές πολιτικές της Ε.Ε. είναι η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), η οποία ποτέ δεν ήταν τέτοια, διότι είχε πάντα μια οικονομίστικη λογική. Δεν αντιμετώπισε την ύπαιθρο ως παραγωγικο-οικονομικό χώρο και την αγροτική κοινωνία με τον πολιτισμό και τις αξίες των ανθρώπων της υπαίθρου.
Πειραματικά και ως πρωτοβουλίες είδαμε μερικές ολιστικές προσεγγίσεις για την ύπαιθρο και τον κόσμο της υπαίθρου οι οποίες τα τελευταία χρόνια θεωρούνται ως κύριοι άξονες σχεδιασμού (όπως η πρωτοβουλία LEADER), που όμως απορροφούν μόλις και μετά βίας μόνο το 2% του συνολικού προϋπολογισμού της ΚΓΠ, σχεδόν αμελητέο.
Η ΚΓΠ γεννήθηκε με τη Συνθήκη της Ρώμης (1957), και στο άρθρο 33 της σημερινής Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας περιλαμβάνονται οι βασικοί στόχοι της ΚΓΠ, οι οποίοι είναι: α. η αύξηση της παραγωγικότητας της γεωργίας, β. η εξασφάλιση ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου στον γεωργικό πληθυσμό, γ. η σταθεροποίηση των αγορών, δ. η εξασφάλιση εφοδιασμού και ε. η διασφάλιση λογικών τιμών.
Με έκπληξη διαπιστώνουμε ότι 60 χρόνια μετά η Επιτροπή Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου (COMAGRI) διαπιστώνει ότι «λείπουν από την τρέχουσα ΚΓΠ εκείνα τα αποτελεσματικά εργαλεία για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη αστάθεια των αγορών και να βοηθηθούν οι αγρότες με τις αλλαγές των τιμών. Τα υπάρχοντα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου, όπως τα αμοιβαία κεφάλαια, η σταθεροποίηση του εισοδήματος και η ασφάλιση, εφαρμόζονται πολύ αργά, άνισα και δεν χρηματοδοτούνται σωστά. Τα νέα αυτά εργαλεία θα πρέπει να είναι πιο δίκαια, πιο αποτελεσματικά και να είναι άμεσα αλλά και προσιτά για τους αγρότες και να είναι και κατάλληλα χρηματοδοτούμενα».
Ακόμη μέχρι σήμερα εκφράζονται σαν ευχές, καθότι η απόφαση της COMAGRI δεν είναι εφαρμοστικού χαρακτήρα: Οι αγρότες πρέπει να είναι καλύτερα ενημερωμένοι σχετικά με ποιους τρόπους μπορούν να κάνουν τις εκμεταλλεύσεις τους πιο ανταγωνιστικές και τις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους όταν πρόκειται για τη διαχείριση κινδύνων, τα δεδομένα της αγοράς και τη μεταβλητότητα των τιμών των αγροτικών προϊόντων. Πρέπει να οργανωθούν εκστρατείες ευαισθητοποίησης και να γίνουν εκπαιδευτικά προγράμματα για τον σκοπό αυτό. Πληροφορίες σχετικά με τις τιμές και το κόστος θα πρέπει να επικαιροποιούνται και να είναι ευκολότερες στην πρόσβαση για όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασμού, ίσως και με κάποια παρατηρητήρια τιμών παραγωγού και τιμών καταναλωτή.
Όλες αυτές οι συζητήσεις επί συζητήσεων, ενώ πέρυσι τον Μάιο του 2019 οι μεταποιητικές βιομηχανίες γάλακτος ειδοποίησαν τους κτηνοτρόφους ότι από τον Ιούνιο του 2019 δεν θα παραλαμβάνουν γάλα και οι τιμές παραγωγού κατρακύλησαν μέχρι και 0,65 €/κιλό ή λίτρο (ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τη χρέωση με το κιλό ή με το λίτρο).
Οι αγρότες-κτηνοτρόφοι είναι εκτεθειμένοι σε συνεχείς εκβιασμούς, καθώς το γάλα έχει ευπάθεια σε μόλις μερικές ώρες. Εάν δεν διατεθεί και ψυχθεί, θα πρέπει να πεταχτεί όχι στα ρέματα, διότι έχει πολύ βιολογικό φορτίο, αλλά η εταιρία εκποίησής του θέλει 60 €/τόνο για να το «πετάξει». Τρελά πράγματα.
Από την άλλη, εάν οργανωθούν οι κτηνοτρόφοι σε ομάδα παραγωγών γάλακτος, οι γαλακτοβιομηχανίες συνήθως αρνούνται οποιαδήποτε συναλλαγή μαζί τους.
Και για να μεταποιήσουν το γάλα οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι και να το διαθέσουν σε ευθετότερο χρόνο χωρίς τον χρονικό εκβιασμό, οι διαδικασίες που επιβάλλονται από μια ανάλγητη συντεχνιακή αστική γραφειοκρατία ισοδυναμούν με ουσιαστική απαγόρευση.
«Δεν είναι δίκαιη η συμπεριφορά της αλυσίδας εφοδιασμού αγροτικών προϊόντων έναντι και των παραγωγών και των καταναλωτών. Παρατηρείται έντονη διακύμανση των τιμών κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού αγροτικών προϊόντων με αποτέλεσμα να είναι φθηνότατες, εξευτελιστικές οι τιμές στο χωράφι και πανάκριβες στον καταναλωτή», περιγράφει ο κ. Π. Χάμπας (Κύπρος).
Ένα Παρατηρητήριο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων θα ήταν από τα πιο σημαντικά μέτρα αλλά και αίτημα του αγροτικού κόσμου και γενικά όλων των καταναλωτών που έχει σχέση με τη διαφάνεια των τιμών μεταξύ παραγωγής και πώλησης αγροτικών προϊόντων, με σημαντικό ρόλο των ομάδων παραγωγών και των διεπαγγελματικών οργανώσεων.
Θα χρειαζόταν βέβαια να λειτουργεί το Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, να γίνονται οι δηλώσεις παραγωγής, π.χ. γάλακτος, να εκδίδονται έγκαιρα τα τιμολόγια, και ένα ακόμα ολόκληρο γραφειοκρατικό «βασίλειο», αποτρεπτικό για τον κάθε επαγγελματία αγρότη και σχεδόν απαγορευτικό για τους επαγγελματίες κτηνοτρόφους, για τους οποίους απαιτείται απασχόληση 365 μέρες τον χρόνο και χωρίς… weekend.
Η εκ των υστέρων καταγραφή της ψαλίδας τιμών παραγωγού-καταναλωτή δίνει, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, τιμές 5 έως 8 φορές στην Ελλάδα, και στην Ε.Ε. περίπου 2,5 φορές. Έγκαιρη συμβολαιακή συνθήκη των τιμών παραγωγού ως ποσοστό των τιμών καταναλωτή δεν υπάρχει πουθενά!
Το 2020 η Τράπεζα Πειραιώς ξεκίνησε να εκδίδει το Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων για την έγκαιρη και διεξοδική ενημέρωση αγροτικών συνεταιρισμών/επιχειρήσεων, ιδιωτών, φορέων του αγροτικού και του διατροφικού τομέα αναφορικά με την εξέλιξη και τις τάσεις των τιμών των βασικών αγροτικών προϊόντων, μια ενδιαφέρουσα προσπάθεια.
Αλλά ποιος από τους αγρότες μπορεί να αξιοποιήσει αυτό το Δελτίο και άλλα παρόμοια σε εβδομαδιαία έντυπα όπως η «Agrenda»; Και αφού ενημερωθεί ο αγρότης, με ποια εργαλεία μπορεί να αξιοποιήσει τις πληροφορίες και πώς μπορεί να κάνει παρέμβαση και να ωφεληθούν τόσο οι παραγωγοί-αγρότες όσο και οι καταναλωτές;
Με αυτές τις σκέψεις ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος» οργανώνει δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στο Facebook, στη σελίδα του Skywalker, με δυνατότητα συμμετοχής και στο site www.vgainoumemprosta.skywalker.gr μόνο με δυνατότητα παρακολούθησης σήμερα στις 12:00 το μεσημέρι.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»
Share this post
