Την Τετάρτη 26 Αυγούστου 2020, στις 12:00 το μεσημέρι, οργανώνεται από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στο Facebook: Skywalker με θέμα «Αγροτική επιχειρηματικότητα: Αγορές καταναλωτών».
Οι αγορές παραγωγών νομοθετήθηκαν με τον Νόμο 4235/2011 και η δημόσια διοίκηση (δημόσιοι υπάλληλοι, εκλεγμένοι πολιτικοί και διάφορα οικονομικά συμφέροντα) δεν μπόρεσε ακόμη να τις λειτουργήσει πλήρως. Μόνο οι αγορές βιοκαλλιεργητών άρχισαν να λειτουργούν με υπουργική απόφαση του 2019.
Οι δε αγορές καταναλωτών νομοθετήθηκαν με τον Νόμο 4497/2017 και μόλις άρχισε να διαφαίνεται κάποια κινητικότητα γύρω από τον νέο θεσμό. Πολλές σχετικές δραστηριότητες παρατηρούνται αλλά έχουν κυρίως κινηματικό χαρακτήρα, ή ακόμα και τελείως άτυπο, χωρίς καν διακήρυξη που θα τους προσδίδει τον κινηματικό χαρακτήρα.
Σκοπός των αγορών καταναλωτών είναι η ανάπτυξη καταναλωτικής συνείδησης και αλληλέγγυων δράσεων μεταξύ των πολιτών μέσω της ενεργούς συμμετοχής αυτών σε εθελοντικές δράσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, καθώς επίσης και η δημιουργία ευνοϊκότερων όρων διαβίωσης των μικρών παραγωγών και μεταποιητών μέσω της πρόσβασής τους σε αλληλέγγυες αγορές προϊόντων. Οι αγορές αυτές διοργανώνονται μόνο με πρωτοβουλία των φορέων πολιτών-καταναλωτών και η λειτουργία τους εγκρίνεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του δήμου στα όρια του οποίου έχουν την έδρα τους οι φορείς.
Όπως προβλέπει στο άρθρο 37 ο Νόμος 4497/2017: Για τη διενέργεια των αγορών καταναλωτών οι δήμοι εγκρίνουν τη διοργάνωση αγορών σε ενώσεις καταναλωτών του άρθρου 10 του Ν. 2251/1994, σε συνεταιρισμούς καταναλωτών, καθώς και σε συλλογικούς φορείς πολιτών-καταναλωτών με νομική υπόσταση, στους σκοπούς των οποίων περιλαμβάνονται απαραίτητα:
α. ότι είναι μη κερδοσκοπικοί
β. ότι αφορούν στην ανάπτυξη καταναλωτικής συνείδησης και την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του καταναλωτικού κοινού και
γ. ότι έχουν σκοπό που προάγει σαφώς την αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών και τις αλληλέγγυες δράσεις, οι οποίες ωφελούν συμπολίτες που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες επιβίωσης.
Οι ανωτέρω φορείς, εφόσον εγκριθεί η πρότασή τους, πρέπει σε ετήσια βάση να υποβάλουν στον δήμο απολογισμό με τις αλληλέγγυες δράσεις τους και τους ωφελούμενους από αυτές. Η παράλειψη υποβολής απολογιστικών δράσεων είναι λόγος διακοπής της λειτουργίας της αγοράς.
Απαγορεύεται ρητώς οι συλλογικοί φορείς να απαιτούν χρηματικά ποσά από τους πωλητές για τη συμμετοχή τους σε αυτές αγορές. Η εισφορά των πωλητών έγκειται στη δωρεά προϊόντων για την κάλυψη των καταστατικών σκοπών του συλλογικού φορέα.
Οι αγορές καταναλωτών διοργανώνονται το πολύ μία φορά τον μήνα. Σε κάθε δήμο ή δημοτικό διαμέρισμα μπορεί να διενεργείται μία αγορά καταναλωτών.
Ο συλλογικός φορέας, σύμφωνα με τον εγκεκριμένο κανονισμό λειτουργίας, πρέπει 20 ημέρες πριν από την ημερομηνία διενέργειας της αγοράς να γνωστοποιήσει στον δήμο κατάσταση με τους πωλητές, τα προϊόντα που διαθέτουν και τις τιμές πώλησης αυτών. Τα προϊόντα που διατίθενται πρέπει να είναι προσυσκευασμένα και η ποσότητα ανά συσκευασία πρέπει να αναφέρεται στην κατάσταση. Επίσης, στην εν λόγω κατάσταση πρέπει να αναφέρονται τα συγκεκριμένα δικαιολογητικά ή/και οι πιστοποιήσεις κάθε συμμετέχοντος πωλητή. Τέλος, πρέπει να αναφέρονται και τα μέλη του συλλογικού φορέα που παρίστανται στη συγκεκριμένη αγορά καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της.
Απ’ ό,τι γίνεται εύκολα αντιληπτό, το μεγάλο πρόβλημα, που έχει διογκωθεί παρασιτικά μόνο στην Ελλάδα, οι λεγόμενοι μεσάζοντες, και το οποίο προσπαθεί να συμμαζέψει με νομοθετικές ρυθμίσεις η Ελληνική Βουλή, είναι η τεράστια ψαλίδα μεταξύ τιμών παραγωγού και τιμών καταναλωτή.
Στην Ελλάδα η ψαλίδα είναι από 5 έως 8 φορές (+400% έως +700%!) η τιμή παραγωγού. Στην Ε.Ε. η συνήθης ψαλίδα είναι 2,25 φορές (+125%). Αυτές τις υπερβολικές στρεβλώσεις προσπαθούν να συμμαζέψουν τόσο οι αγορές παραγωγών (Ν. 4235) όσο και οι αγορές καταναλωτών (Ν. 4497).
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολλή συζήτηση, χωρίς αποτελεσματική λειτουργία κάποιου συνεταιρισμού μέχρι σήμερα, για την Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργίας (ΚΥΓΕΩ, Community Supported Agriculture, CSA). Πρόκειται για έκφραση της κοινωνικής οικονομίας και είναι συνεργατικής μορφής (ή, επί το ελληνικότερον, συνεταιρισμός).
Τα μέλη του συνεταιρισμού ΚΥΓΕΩ είναι κυρίως καταναλωτές αλλά και παραγωγοί οι οποίοι αναλαμβάνουν να παράγουν μόνοι τους τα απαιτούμενα, κυρίως για τη διατροφή τους, αγροτικά προϊόντα. Έτσι, αναλαμβάνουν στην ουσία οι ίδιοι τους κινδύνους της παραγωγής και προφανώς τη μοιράζονται ανάλογα με τον κανονισμό τους, χωρίς οικονομικές δοσοληψίες. Απλώς αντιμετωπίζουν από κοινού τα έξοδα καλλιέργειας, τα έξοδα ενοικίασης χώρων (αποθήκευσης), τα εργατικά κ.λπ.
Αξίζει να αναφερθεί ακόμα ότι σήμερα λειτουργούν επιτυχώς και οι καταναλωτικοί συνεταιρισμοί, ακριβώς όπως ξεκίνησαν οι συνεργατισμοί τον Οκτώβριο του 1844 στο Ρότσντεϊλ (Rochdale) κοντά στο Μάντσεστερ στην Αγγλία. Οι συνεταιρισμοί είναι συλλογικές δομές μόνο για τα μέλη τους και επομένως τυχόν καταναλωτικοί συνεταιρισμοί δημιουργούνται από πολίτες μόνο για τους ίδιους.
Το καταπληκτικό είναι ότι χρήματα έχουν συνήθως οι τράπεζες και οι καταναλωτές. Οι τράπεζες είναι επιχειρήσεις (εταιρίες) της ιδιωτικής οικονομικής. Μπορούν όμως και οι καταναλωτές να δημιουργήσουν επιχειρήσεις (συνεταιρισμούς) της κοινωνικής οικονομίας.
Έτσι, μπορούν να επιλέξουν, σύμφωνα με την 6η Συνεταιριστική Αρχή (από τις 7 συνολικά), τη συνεργασία μεταξύ των συνεταιρισμών: Οι συνεταιρισμοί εξυπηρετούν τα µέλη τους περισσότερο αποτελεσματικά και ενδυναμώνουν το συνεταιριστικό κίνημα συνεργαζόμενοι μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, προμηθευόμενοι τη συντριπτική πλειονότητα των αγαθών τους από συνεταιρισμούς παραγωγών, απομακρύνοντας τον ασφυκτικό κλοιό των μεσαζόντων και δίνοντας διέξοδο στα αγροτικά προϊόντα των αγροτών-παραγωγών πραγματικού πλούτου.
Περιμένουμε ότι την Τετάρτη 26 Αυγούστου 2020, στις 12:00 το μεσημέρι, θα γίνει μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικτυακή συζήτηση με θέμα τις αγορές καταναλωτών.
Share this post
