Την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020, στις 12:00 το μεσημέρι, ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής οργανώνει δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στο Facebook: Skywalker με θέμα «Αγροτική επιχειρηματικότητα… “Survivor”».
Η κα Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφος, γραμματέας του Συλλόγου) προσκάλεσε τον κ. Νίκο Καλαμάρα (φοροτεχνικό), τον κ. Κώστα Μαντζουράνη (ΚΟΙΝΣΕΠ «Μοδούσα») και άλλους σε μια συζήτηση στο πλαίσιο του αγροτικού επιχειρείν.
Είναι απαράδεκτο οι αγρότες, οι οποίοι παράγουν πραγματικό πλούτο αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια, τον αέρα, το νερό και το έδαφος, να φαίνεται ότι κατά 95% έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο των 10.000 €. Είναι απαράδεκτο να φαίνεται ότι ο μέσος μηνιαίος μισθός των αγροτών είναι 600 €, ενώ των ιδιωτικών υπαλλήλων 1. 100 € και των δημοσίων υπαλλήλων 1.200 €.
Είναι απαράδεκτο οι αγρότες να έχουν εργασιακή διαθεσιμότητα 365 μέρες τον χρόνο, 7 μέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα, ειδικότερα οι κτηνοτρόφοι, και οι άλλοι συμπολίτες να μιλούν για 6,5 ώρες εργασίας σε πενθήμερη βάση.
Είναι απαράδεκτο τα αγροτικά ατυχήματα να είναι συνεχή και βαριά (τα ελαφριά αγροτικά ατυχήματα δεν τα βλέπουμε πουθενά) και οι επαγγελματικές ασθένειες (κυρίως από τη χρήση θανατηφόρων «-κτόνων» φυτοφαρμάκων) να είναι ανύπαρκτες.
Είναι απαράδεκτες οι συνθήκες εργασίας για όλα τα παραπάνω, ενώ συμπολίτες εργαζόμενοι έχουν θερμαινόμενα / κλιματιζόμενα γραφεία και θέσεις εργασίας σε προστατευμένο περιβάλλον.
Είναι απαράδεκτο οι κατ’ ευφημισμό «Υπηρεσίες» να απαιτούν από τους πολίτες-αγρότες να γίνονται «κλητήρες» πηγαίνοντας τα διάφορα έγγραφα των πολυδαίδαλων διαδικασιών και προδιαγραφών από κλιματιζόμενο γραφείο σε κλιματιζόμενο γραφείο, διανύοντας πολλές φορές πολλά χιλιόμετρα και ξοδεύοντας πολλές ημέρες – ένας ευτελισμός της έννοιας του παραγωγικού επιχειρηματία-επαγγελματία.
Είναι απαράδεκτο οι παραγωγοί πραγματικού πλούτου να είναι φτωχοί σε ευρώ και οι πλούσιοι να βρίσκονται στον δευτερογενή (μεταποίηση) και τον τριτογενή (υπηρεσίες) τομέα.
Είναι απαράδεκτο η τιμή της βιομηχανικής ντομάτας να είναι 0,07 €/κιλό και τα πορτοκάλια να φτάνουν τα 0,06 €/κιλό, ενώ η παρουσία μόνο υπαλλήλων –όχι πάντα–, και μάλιστα χωρίς δείκτες αποτελεσματικότητας αυτής, να αμείβεται με μέσο όρο 10 €/ώρα.
Αν επιχειρηματικότητα είναι η διάθεση για δράση με μεγάλες αβεβαιότητες, τότε η άσκηση των αγροτικών επαγγελμάτων μοιάζει να είναι ένα μαζοχιστικό παιχνίδι μορφής «Survivor», αν και ακόμα κι εκεί υπάρχει η προσδοκία του κέρδους…
Στα αγροτικά επαγγέλματα, και ειδικότερα στην οικογενειακή κτηνοτροφία, δεν εντοπίζεται σήμερα κάποια πιθανότητα κέρδους, απλώς οριακή επιβίωση των κτηνοτρόφων στα επαγγέλματά τους, στον πολιτισμό τους, στις κοινωνίες τους και στον τρόπο ζωής τους.
Η τεχνητή μεταφορά των αστικών προτύπων, διαδικασιών, προδιαγραφών, φορολόγησης και επιχειρηματικότητας στον αγροτικό χώρο διαλύει και καταστρέφει κάθε έννοια βιωσιμότητας για την αγροτική επιχειρηματικότητα.
Η συγκέντρωση, και πολύ περισσότερο η υπερσυγκέντρωση, δραστηριοτήτων δημιουργεί τρομερές ανισορροπίες και υποθάλπει την καταστροφή των συστημάτων. Μετά τον «θάνατο» των γραμμών παραγωγής και του τεϋλοριανού μοντέλου, σήμερα, με την αξιοποίηση και της σύγχρονης τεχνολογίας της πληροφορικής, επικρατούν μοντέλα μικρών ευέλικτων μονάδων συνδυαζόμενης παραγωγής οι οποίες δίνουν πάρα πολύ μεγάλη ποικιλία τελικών προϊόντων χωρίς να προκαλούν ανισορροπίες, όντας προσαρμοσμένες στα τοπικά περιβάλλοντα.
Έπειτα από 200 περίπου χρόνια «καταστροφικής» βιομηχανικής επανάστασης, με λατρεία του «μεγέθους» και των τεράστιων ανισόρροπων παραγωγικών δομών, το 1973 σε παγκόσμια συνδιάσκεψη του ΟΗΕ άρχισε να επαναφέρεται σιγά σιγά η ανάγκη για ισορροπία και αειφορία στο περιβάλλον (όπου περιβάλλον τόσο –και κυρίως– το φυσικό αλλά ταυτόχρονα και το τεχνολογικό, το κοινωνικό, το οικονομικό, το πολιτιστικό).
Στη δεκαετία του 1980 η κλασική μελέτη ο Ε. Σουμάχερ «Το μικρό είναι όμορφο» εξετάζει τη δομή του Δυτικού κόσμου και υποστηρίζει ότι το σημερινό κυνήγι του κέρδους και της προόδου, που έχει αποτέλεσμα τη δημιουργία γιγαντιαίων οργανισμών και αυξημένης εξειδίκευσης, οδηγεί σε γενικότερη οικονομική ανικανότητα, στην καταστροφή του περιβάλλοντος και σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας. Με έμφαση στον άνθρωπο και όχι στο προϊόν, «το μικρό είναι όμορφο», ανοίγοντας τον δρόμο για έναν κόσμο όπου το κεφάλαιο υπηρετεί τον άνθρωπο, ανατρέποντας την τότε –και ακόμη;– κατάσταση όπου ο άνθρωπος παραμένει σκλάβος αυτού.
Στις 4/8/20 κυκλοφόρησε το σχέδιο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, το περίφημο σχέδιο της επιτροπής Πισσαρίδη. Με το 95% των αγροτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα να είναι πολύ μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις –και τι άλλο θα μπορούσαν να είναι στην Ελλάδα, στον βράχο αυτό τον ριγμένο στη θάλασσα–, η επιτροπή Πισσαρίδη κατατάσσει τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις στην γκρίζα ζώνη της οικονομίας, αναφέροντας «οι επιχειρήσεις αυτές δεν μεγεθύνονται, δεν επενδύουν συστηματικά σε νέες τεχνολογίες και δεν εστιάζουν σε εξαγωγές, απλώς γιατί στόχος τους είναι να διατηρήσουν ένα χαμηλό προφίλ χωρίς αναπτυξιακό στόχο. Ένας τρόπος για να αντιληφθεί κανείς τις συνέπειες της λειτουργίας επιχειρήσεων στην γκρίζα ζώνη της οικονομίας είναι να σκεφτεί ότι οι επιχειρήσεις αυτές εγκλωβίζουν πόρους που εναλλακτικά θα χρησιμοποιούνταν στην επίσημη οικονομία από εξωστρεφείς επιχειρήσεις» – καταστροφικές σκέψεις με πιθανή ιδεολογική εμμονή που μοιάζει να μην έχει σχέση με επιστημονική ανάλυση.
Το χωράφι δεν είναι εργοστάσιο. Στα «εργοστάσια παραγωγής» της Ολλανδίας από ένα στρέμμα επιφανείας δημιουργούν 1.700 € κέρδος και στα «εργοστάσια» του Ισραήλ παίρνουν 1.290 €/στρέμμα, ενώ στην Ελλάδα οι αγρότες φροντίζουν το περιβάλλον και παράγουν αγροτικά προϊόντα εκχρηματισμένης τεχνητά υποτιμημένης αξίας 280 €/στρέμμα (2016, Ολλανδική Πρεσβεία).
Η κα Μάγδα Κοντογιάννη δήλωσε ότι στην τρίτη αυτή δημόσια διαδικτυακή συζήτηση ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής προσπαθεί να προσεγγίσει τις συνθήκες της αγροτικής επιχειρηματικότητας με τη βοήθεια του κ. Ν. Καλαμάρα κυρίως από νομικής και φορολογικής σκοπιάς την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020, στις 12:00 το μεσημέρι, στο Facebook: Skywalker.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»