45 ημέρες «Μένουμε Σπίτι» με πολλούς τομείς της οικονομίας στην «κατάψυξη» εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Η καραντίνα φαίνεται ότι διατηρήθηκε σε επίπεδα που μπορούσε να αντιμετωπίσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Ελλάδας, ενώ έγιναν συντονισμένες προσπάθειες για εστίαση στις μονάδες εντατικής θεραπείας.

Και τώρα οι περισσότερες συζητήσεις γίνονται σχετικά με την επανεκκίνηση της οικονομίας. Πρέπει να επιλεγεί το εφαρμόσιμο μοντέλο επενδύσεων στην οικονομία προκειμένου να αναστραφεί η ύφεση του 2020 και να ξεκινήσει η ανάπτυξη το 2021.

Η Ελληνική Κυβέρνηση εκτιμά ότι με τα μέτρα τόνωσης της ρευστότητας και ενίσχυσης των οικονομικών των νοικοκυριών μπορεί να περιορίσει το τεράστιο κόστος στα 25 - 30 δισ. ευρώ ή περίπου στο 12 - 15% του ΑΕΠ, σε 5 - 10% σε ετήσια βάση. Ήδη, ο ΟΟΣΑ έχει προειδοποιήσει για ύφεση 35% στην ελληνική οικονομία μόνο το β’ τρίμηνο του έτους, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί για πολύ μεγαλύτερη ύφεση παγκοσμίως σε σχέση με την αντίστοιχη που ακολούθησε μετά το κραχ του 1929 (paraskhnio.gr, 20-4-2020).

Μέχρι στιγμής, το οικονομικό πρόγραμμα που έχει ανακοινωθεί από εσωτερικές και ευρωπαϊκές οικονομικές πηγές ανέρχεται σε 14 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, που θα αντισταθμίσει μέρος της βαθιάς ύφεσης του προσεχούς εξαμήνου. Σημειώνεται ότι με βάση τα ήδη ανακοινωμένα μέτρα έχουν ανασταλεί φορολογικές υποχρεώσεις ύψους 2,1 δισ. ευρώ και ασφαλιστικές ύψους 1,6 δισ. ευρώ, έχουν δοθεί οικονομικές ενισχύσεις 1,4 δισ. ευρώ, έχει εγκριθεί «επιστρεπτέα προκαταβολή» 1 δισ. ευρώ, έχουν δοθεί επιπλέον 700 εκατ. ευρώ στην υγεία και άλλα 150 εκατ. ευρώ για ενίσχυση του πρωτογενή τομέα (pronews.gr, 20/4/2020).

Πέραν τούτων εγκρίθηκαν 120 εκατ. ευρώ από το Ε.Π. Αλιείας και Θάλασσας, κάποια εκ των οποίων για την ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού (το γνωστό «600αρι επιστημόνων»). Τέλος, εξωθείται σε επιτάχυνση η πληρωμή της ενιαίας ενίσχυσης των αγροτών από το ΠΑΑ.

Δυστυχώς καταγράφονται και κάποιες περίεργες επιλεκτικές χαριστικές πελατειακές «αποζημιώσεις», όπως παραδείγματος χάριν για τους κατόχους θερμοκηπίων της Π.Ε. Χανίων (σ.σ. ούτε για όλη την περιφέρεια Κρήτης, ούτε για όλη την Ελλάδα αλλά μόνο των Χανίων). Στο ΦΕΚ Β 1227/15-4-2020 αναγράφεται η απόφαση υπ’ αριθμ. 80/102990 «Χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) στον τομέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων και ειδικότερα στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής θερμοκηπίων στην Π.Ε. Χανίων και λεπτομέρειες εφαρμογής», στο πλαίσιο εφαρμογής του κανονισμού (Ε.Ε.) αριθ. 1408/2013 (L352/24-12-2013) της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (Ε.Ε.) αριθ. 316/2019 (L51/1/22-02-2019). Το ύψος του κατ’ αποκοπή ποσού ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) καθορίζεται σε 1.500 ευρώ ανά στρέμμα θερμοκηπιακής καλλιέργειας. Για το έτος 2020 το ύψος της χρηματοδότησης ανέρχεται στο ποσό των 1.963.500 ευρώ. Οι υπογράφοντες την περίεργη, ανήθικη, μεροληπτική, χαριστική απόφαση είναι ο Υφ. Οικονομικών κ. Θ. Σκυλακάκης και ο Υπ. ΑΑΤ κ. Μ. Βορίδης. Τα λεφτά προέρχονται από τον ελληνικό προϋπολογισμό, όχι από ευρωπαϊκά προγράμματα ή επιχορηγήσεις. Είναι αποσπασματικά, χαριστικά και δεν προϊδεάζουν για χρηστή αξιοποίηση του αποθέματος κοινωνικής συνοχής της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού προϋπολογισμού.

Η πανδημία αναγκάζει τις κυβερνήσεις να απαγορεύουν τις εξαγωγές τροφίμων (Ρωσία - σιτάρι, Καζακστάν - ζάχαρη και αλεύρι, Σερβία - μαγειρικό λάδι, Βιετνάμ και Ινδία - ρύζι κ.λπ.). Επομένως παρουσιάζεται μία σημαντική ευκαιρία για τη γεωργική παραγωγή και τη βιομηχανία τροφίμων στη χώρα μας. Όταν όμως η κυβέρνηση αποφασίζει μέτρα 100 εκατ. ευρώ για σεμινάρια επιστημόνων (άσκοπη επιδότηση πελατειακής μορφής) και μόνο 150 εκατ. ευρώ για τη γεωργία (συν 100 εκατ. ευρώ αλιείας), τότε η χώρα μας είναι καταδικασμένη (Analyst team, 10/4/2020).

Στην Ελλάδα, ο κλάδος των φρούτων και των λαχανικών δείχνει αύξηση των εξαγωγών κατά το πρώτο δίμηνο του 2020. Στα πορτοκάλια καταγράφηκαν στο πρώτο δίμηνο εξαγωγές 285.103 tn (+5,2%), στα νεκταρίνια και στα ακτινίδια 163.301 tn (+29,3%), στα μανταρίνια 116.024 (+15,3%). Επίσης παρατηρήθηκε αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης (Γ. Πολυχρονάκης, Incofruit, ΑΠΕ-ΜΠΕ, 20/4/2020, σ.σ. και οι τιμές δημητριακών αυξήθηκαν).

Στην οικονομία γνωρίζουμε ότι τυχόν επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα καταλήγουν να συγκρατηθούν κατά 10% στους αγρότες και να μοιραστούν τα υπόλοιπα 90% στον δευτερογενή τομέα (μηχανήματα, λιπάσματα κ.λπ.) και στον τριτογενή τομέα (μελέτες, υπηρεσίες κ.λπ.). Επιπρόσθετα, γνωρίζουμε ότι τυχόν επενδύσεις στον τριτογενή τομέα τείνουν να απορροφηθούν κατά περίπου 70% από παροχείς υπηρεσιών, μόνο κατά ένα μικρό ποσοστό από τον δευτερογενή τομέα (20-25% - εξοπλισμός) και σε ένα ελάχιστο ποσοστό, ίσως μικρότερο και από το 5% από τον πρωτογενή τομέα.

Εάν θέλουμε, ως συνετοί διαχειριστές του κοινού μας ελληνικού μέλλοντος, να επιλέξουμε τη συνολική ανάπτυξη όλων των Ελλήνων, τότε θα πρέπει όλες οι επενδύσεις να οδηγηθούν στον πρωτογενή τομέα, γνωρίζοντας ότι έτσι τελικά θα εισπράξουν όλοι οι τομείς της οικονομίας ένα αναλογικό ποσοστό, πάντα με την επιλογή ότι ο πρωτογενής τομέας, η ζωή, η αυτάρκεια και η επιβίωση της Ελλάδας και των Ελλήνων είναι η υπέρτατη επιλογή.

Άλλωστε αν, κατά μια θεώρηση, η βάση της οικονομίας και της ανάπτυξης (παραγωγικοί συντελεστές) είναι το έδαφος, η εργασία και το κεφάλαιο, η μόνη μορφή οικονομίας που είναι σταθερά συνδεδεμένη με την Ελλάδα είναι η πρωτογενής παραγωγή, διότι στην πρωτογενή παραγωγή το έδαφος, που είναι το κυρίαρχο, είναι αμετάθετο, ανεπαύξητο, άφθαρτο (Αγροτική Οικονομία, Δ. Πετρόπουλος) και σταθερά συνδεδεμένο με την Ελλάδα. Όλες οι άλλες επενδύσεις μπορούν να μετακινηθούν σε άλλα κράτη ή να αλλοτριωθούν από άλλες οικονομικές δυνάμεις, όχι κατ’ ανάγκην με άμεσο ενδιαφέρον για την Ελλάδα και τους Έλληνες.

Ο αγροτικός τομέας, με τη γενικευμένη διασπορά του στο φυσικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον όλου του χώρου της Ελλάδας, με το μέγεθος του πληθυσμού που στηρίζεται ως προς την απασχόληση και το εισόδημά του στον αγροτικό τομέα και με τη διαπλοκή του με όλες τις άλλες παραγωγικές δραστηριότητες (βιομηχανία, υπηρεσίες, τουρισμός κ.λπ.), αποτελεί παραγωγική δραστηριότητα με καίρια προσδιοριστική συμβολή στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και στην οικολογική ισορροπία (Δρ Φ. Βακάκης Γεωργοοικονομολόγος, Σεπτέμβριος 2010).

Οι αγρότες πρέπει να συμμετέχουν οργανωμένα στη συνδιαμόρφωση του «Εθνικού Σχεδίου Επενδύσεων Ανασυγκρότησης της Ελληνικής Γεωργίας».

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, «Αγρονέα»

Share this post