Όποιος πιστεύει ότι επηρεάζει το παιχνίδι να περάσει στην αίθουσα των ψευδαισθήσεων. Όποιος νιώθει σοβαρός ας κατευθυνθεί στο δωμάτιο με τα κάτοπτρα. Να σταθεί με επιμονή στους παραμορφωτικούς καθρέφτες. Οι αδιάφοροι στο τρενάκι του τρόμου και οι ψύχραιμοι στο montania. Όσοι ήδη χειρίζονται τα εθνικά θέματα να παραλάβουν εξοπλισμό από το βεστιάριο των ψυχαγωγών με τις κόκκινες μύτες. Οι πουλημένοι να μείνουν στα ταμεία με τις προαγορές. Σε λίγο ανοίγουν οι πόρτες. Υποδεχόμαστε πατριώτες και αδιάφθορους σε διεθνή συνάντηση.
Αλήθεια σου λέω, θα τρελαθώ
Υπάρχει άραγε κάποια αλήθεια που μπορεί να αναζητήσει ο απελπισμένος και μπερδεμένος ενεργός πολίτης και καλών προθέσεων άνθρωπος; Και σε ποιο επίπεδο ή υλικό μπορεί να στραφεί; Σε δηλώσεις πολιτικών; Σε μελέτες ιστορικών; Σε παραληρήματα εθνικιστών; Σε διαδηλώσεις πολιτών; Στην αδιαφορία πολλών γενεών; Στους παλιούς χειρισμούς των δεινοσαύρων της κάθε πολιτικής σκηνής; Μήπως σε στιγμιότυπα από δηλώσεις και ομιλίες διεθνών παραγόντων και πρόθυμων μεσολαβητών; Σε σχολικά βιβλία παρελθόντων ετών; Δικά μας ή των Σκοπίων;
Και την κατάληξη μαζί σου την προβλέπω
Και πώς ξεχωρίζεις την κατασκευασμένη αλήθεια για λόγους εθνικής συνοχής και ιστορικής σκοπιμότητας από την απλή και αβίαστη καταγραφή γεγονότων; Πόση αξία μπορεί να έχει μια ιστορία που γράφουν πάντα οι νικητές κάθε εθνικότητας, συνήθως με κάποια φανατική ή καθοδηγούμενη πένα; Πόσο θόρυβο μπορούν να αντέξουν τα κύτταρα του μέσου ανθρώπου πριν σηκώσει τους ώμους αδιάφορα σε μια ψυχρή παραδοχή ότι δεν τον αφορά; Η τέχνη του επικοινωνιακού μπουκώματος έχει απ’ όλα, όχι μόνο fake news.
Όλα τα πούλησες και τα ξεπούλησες
Ας υποθέσουμε ότι κάποιος βρήκε μια αλήθεια που να του κάνει και να αντέχει να την κουβαλήσει μαζί με την ηθική του. Τι ακριβώς μπορεί να κάνει με αυτή; Να αρχίσει να μαλώνει με άλλες αλήθειες δεν είναι κακό. Μαζί όμως χρειάζεται να ζυμωθεί και με κάθε πουλημένο, χειραγωγημένο και φανατισμένο φερέφωνο, που έχει ήδη εμπλακεί ή πρόκειται να βουτήξει στον βρωμερό χυλό το επόμενο διάστημα. Με αυτόν που είναι τοποθετημένος όχι επειδή προσπάθησε να βρει την αλήθεια του, αλλά για να ανταλλάξει τις αξίες των άλλων με δικά του οφέλη.
Ωραίο είναι το γλέντι σας, μα τώρα λέω να πάω
Και το επόμενο διάστημα θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αν αποδίδω σωστά την αφύσικη ψυχραιμία του πρωθυπουργού μας. Το παιχνίδι είναι μελετημένο στη λεπτομέρεια. Οι συμφωνίες έγιναν «στο φτερό», πριν από τις Πρέσπες. Τα ανταλλάγματα καθορίστηκαν και κλειδώθηκαν. Τόσο τα εθνικά, όσο και τα προσωπικά. Όταν οι μεγάλοι θέλουν κάτι, οι μικρότεροι κάνουν παρτάκι. Σουαρέ για λίγους με τα ποτά πληρωμένα από την πέτσα των ανυποψίαστων. Και η λίστα των καλεσμένων πολύχρωμη και πολυσυλλεκτική για να εξασφαλίζεται το αποτέλεσμα.
Συνένοχο στον φόνο δεν θα μ’ έχετε
Και την ώρα που λίγοι πατριώτες προσπαθούν να σώσουν ό,τι σώζεται, με διαμαρτυρίες, περιορισμένα τηλεοπτικά παράθυρα, δημοσκοπήσεις, συγκεντρώσεις, συλλαλητήρια και μηνύσεις, κάποιοι πολιτικοί μας αναδιατάσσονται, βρίσκουν νέες ισορροπίες με φαινομενικά αφύσικες συμμαχίες και παζαρεύουν το μέλλον της χώρας για να καρπωθούν ό,τι τους φαίνεται εφικτό. Για την πατρίδα κι αυτοί, ρε γαμώτο. Και επιστρατεύουν τα ιερά τέρατα της βολεμένης πασοκοκοινωνίας και της ελίτ για να αθωώσουν τις επιλογές ξεπουλήματος. Κάποιοι το χρειάζονται και για συνειδησιακό σιγαστήρα, γιατί δεν είναι σίγουροι γι’ αυτό που κάνουν.
Που ξεπουλάνε μ’ ευκολία την πατρίδα μου
Πολύ συχνά πολιτικοί και παράγοντες δεν έχουν ασχοληθεί ούτε με την ανάγνωση συντρεχουσών παραμέτρων και συγκλινουσών εκδοχών γι’ αυτό το ζήτημα που γαλουχηθήκαμε να λέμε «Σκοπιανό», δεχτήκαμε να λέμε «FYROM» και τώρα συνηθίζουμε να λέμε «Μακεδονικό». Μόνο θα ασκήσουν τα δικαιώματα έκφρασης της άποψής τους, επαναλαμβάνοντας αυτά που τους λένε και ψηφίζοντας στο πλαίσιο συμψηφισμών. Είτε μας φανάτιζαν κάποτε είτε μας κοροϊδεύουν τώρα είτε μας πουλούσαν διαχρονικά, δεν κάνει σημαντική διαφορά. Και ό,τι συμβαίνει εδώ γίνεται και στην άλλη πλευρά των συνόρων με αντίστοιχα αποκαρδιωτικό τρόπο.
Amour sacré de la patrie
Ευημερία, αγάπη και αδελφοσύνη, λέξεις χωρίς περιεχόμενο υπέρ του ανθρώπου. Ένα αέναο ψυχροπολεμικό παιχνίδι που παίζεται στις πλάτες μας άτσαλα. Και στις δικές μας, και στων Σκοπιανών. Παιχνίδι που πέρασε κι αυτό στα χέρια αλαζόνων διαχειριστών της διακυβέρνησης των μετρίων. Με μια ενοχλητική υπεροψία που υποτιμά τη νοημοσύνη μας και χλευάζει όλα όσα μας επέτρεψαν ή μας επέβαλαν να θεμελιώσουμε αξιακά σε προηγούμενο χρόνο. Τώρα κάτσε, μετά πήδα. Τώρα αγόραζε, μετά πούλα. Τα μήλα είναι υγιεινά, τα μήλα είναι μάπα. Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια, βόλεμα, ευζωία και οχαδερφισμός.
Και οι άλλοι μου ’λεγαν πως θα ’ρθουν οι Ρώσοι
Οι Ρώσοι θυμήθηκαν ότι πρέπει να αφήσουμε τα δυο έθνη να τα βρουν μόνα τους, χωρίς παρεμβάσεις του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. Απειλούν μάλιστα να φέρουν το θέμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ευχαριστούμε, παιδιά. Θέλουμε πολύ να κάνουμε ότι πιστεύουμε πως μας αγαπάτε. Είμαστε καλοί σε αυτό. Αλλά δεν μας αφήνουν οι συνθήκες. Δεν το επιτρέπει η περίσταση. Πουλήσαμε αλλού. Θυμάστε κάποτε που ήρθαμε να πουλήσουμε σε σας κι εσείς το παίζατε δύσκολοι; Τώρα γύρισε ο τροχός. Οι ανάγκες είναι πιεστικές και τα γεγονότα τρέχουν. Και δεν μπορεί να είστε τζάμπα μάγκες. Δεν μπορεί να σας δώσει κανένα συμβούλιο δωρεάν αυτό που κάνει δισεκατομμύρια ρούβλια. Και αν δώσατε αλλού και δεν πιάσανε τόπο τα λεφτά σας, είναι πάλι δικό σας πρόβλημα.
Να το γελούν και δείχνουν κάτω στον καβάλο
ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση βιάστηκαν να καλωσορίσουν τα αποτελέσματα του σκοπιανού δημοψηφίσματος. Μπορεί να ήταν έτοιμες οι δηλώσεις, οι ανακοινώσεις και οι επιστολές. Ούτως ή άλλως κανείς δεν νοιάζεται για το αποτέλεσμα. Ό,τι φιλότιμο είχε μείνει στους κεκαλυμμένους δικτάτορες μάλλον εξανεμίστηκε μετά τη διαχείριση του Αλέξη στο δικό μας αποκαλούμενο «δημοψήφισμα». Τώρα πια φτάνει να κάνεις ότι ρωτάς. Δεν χρειάζεται ακολούθως να κάνεις ότι ακούς την απάντηση. Ποιος λαός άραγε δικαιούται πρώτος το Νόμπελ Εθνικής Ηλιθιότητας; Έλληνες και Σκοπιανοί βρίσκονται μέσα στα φαβορί;
Κι είπα θα μάθω να οδηγώ και μηχανή, και φορτηγό
Αν η Ευρώπη προσπαθεί να αντισταθμίσει τις απώλειες λόγω Brexit και πέφτει πάνω σε γεωπολιτικά παιχνίδια των Ηνωμένων Πολιτειών, τι γίνεται; Ποιος πληρώνει το μάρμαρο; Για την ώρα τα κοινά συμφέροντα οδηγούν σε συντονισμό των ενεργειών έναντι της Ρωσίας. Η συνήθως καιροσκόπος αλλά εύστροφη και προνοητική Τουρκία πάλι είναι χωμένη στο κόλπο. Και στον ευαίσθητο χώρο των Βαλκανίων, όπου από το διαχρονικό «διαίρει και βασίλευε» καταντήσαμε εχθρικά προτεκτοράτα, οι «φωτισμένοι» διαχειριστές θέλουν να κάνουν ένα βήμα τη φορά. Και τώρα είναι η ώρα της FYROM. Και –αναγκαστικά– της Ελλάδας επίσης.
Το αίμα μου έχει γίνει χλωροφύλλη
Είναι και το φυσικό αέριο στη μέση, που πρέπει να ταξιδεύει με ασφάλεια και κέρδος. Είναι το ευρύτερο ενεργειακό παιχνίδι που μας σακατεύει τον βίο. Μην κάνεις τον δύσκολο. Όταν μαγειρεύεις και ζεσταίνεσαι, να δοξάζεις την κα Μέρκελ, που μεριμνά για τις ανάγκες σου. Τα δύσκολα παιχνίδια δεν είναι για σένα. Για να μπορείς εσύ να ζεις ανενόχλητος τη ζωή θηλαστικού που επέλεξες, κάποιος πρέπει να ξενυχτάει πάνω από τα προβλήματα, τους συσχετισμούς δυνάμεων και τις ασταθείς ισορροπίες. Αν σου μάθαμε ότι η Μακεδονία είναι δική σου, συγγνώμη, λάθος. Τώρα που αυτό δεν μας εξυπηρετεί πρέπει να συνεργαστείς να βρούμε κάποια λύση.
Κι εγώ αμέσως θα σου κάνω «μμμ…»
Τα ελληνικά μέσα μαζικής επικοινωνίας βάζουν πλάτη πρόθυμα σε θετική εξέλιξη της συμφωνίας. Τα αντιπολιτευόμενα δίνουν και λίγο χωρόχρονο στους εναντιωμένους, έτσι, για το θεαθήναι. Για να εναρμονίζονται και με τη χλιαρή αντίδραση της αντιπολίτευσης, που γίνεται για πολιτικό ξεκάρφωμα. Για να θυμόμαστε τους συμβατικούς μας ρόλους και να κερδίζουμε και καμιά δημοσκόπηση. Άλλωστε το παιχνίδι παίζεται στο παρασκήνιο και –αφού η κυβέρνηση βρήκε ψήφους να το περάσει από τη Βουλή– οι υπόλοιποι φρόντισαν να μη χρειαστεί να εκτεθούν με αχρείαστες ανατροπές. Κι ας χτυπιούνται τα μακεδονικά σωματεία.
Δεν θέλω εξαρτήσεις συναισθηματικές
Ιστορικοί και έγκυροι αναλυτές επιστρατεύτηκαν στην τελική ευθεία να παρουσιάσουν την εξέλιξη ως καλή, φυσική και αναγκαία. Ιστορικές αναδρομές, εμετικές και μη, πολιτικές αναλύσεις, ευχολόγια και τελεσίγραφα συναντήθηκαν με τις πολιτικές παρεμβάσεις δεινοσαύρων και ακρογωνιαίων λίθων του απολιθώματος της μεσαίας τάξης του Αντρέα για να αποδομήσουν συνοπτικά όσα στάλαζαν στις ψυχές μας εδώ και δυο αιώνες. Όλοι έχουν άποψη. Όλες οι απόψεις καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Ας πάει και το παλιάμπελο. Μπορεί να έχουν δίκιο, μπορεί και όχι. Τα κίνητρά τους όμως είναι θολά και ασαφή. Συγγνώμη αν παίρνει η μπάλα και κανέναν αφελή. Αλλά γιατί τόση πρεμούρα τώρα να υπηρετήσουν την αδελφοσύνη και την ανθρώπινη ευτυχία;
Κλείσε τα μάτια σου και φίλα με τώρα
Πού ήταν όλοι αυτοί οι πρόθυμοι τις προηγούμενες δεκαετίες να μας υπηρετήσουν; Γιατί βρίσκουν ευνοϊκές τώρα τις συνθήκες να μετάσχουν σε έναν αγώνα που είχαν παρκάρει σε ντουλάπι; Πώς εξασφαλίζουν ότι μετέχουν σε ένα έργο που θα έχει θετική εξέλιξη όχι μόνο για τα συμφέροντα που το ανέδειξαν, αλλά και για τους κατοίκους των χωρών που εμπλέκονται; Σε ποια τρύπα θα χωθούν αν κάτι στραβώσει και βρεθούμε –όπως συνήθως– και κερατάδες, και δαρμένοι στη γωνία μας; Αλλά και οι άλλοι, οι αντίθετοι, γιατί δεν καταθέτουν μια αντιπρόταση που να πιστεύουν πως μπορεί να δώσει λύση σε αυτό που τους φοβίζει; Γιατί δεν προσεγγίζουν άμεσα τους ομολόγους τους στα Σκόπια; Γιατί αφήνουν την πρωτοβουλία σε αυτούς που δεν εμπιστεύονται;
Προσωπική επιλογή ήταν για μένα όσα χάρισα
Ούτε ο κοινωνικός βιασμός ούτε ο στρουθοκαμηλισμός είναι ασφαλείς επιλογές. Μπορούμε να χωρέσουμε όλοι στα Βαλκάνια και να μας φωνάζουν με ένα όνομα που να μας αρέσει. Ίσως να κατανοήσουμε και τους γείτονες που έπαθαν από τους ηγέτες τους χειρότερα από αυτά που ζήσαμε εμείς. Είναι καιρός να καταλάβουμε και τι έσταζε ο ορός τόσα χρόνια στις φλέβες μας. Αντέχουμε να συμβιβαστούμε και με την ιστορία μας, αφού πρώτα τη γνωρίσουμε πραγματικά. Μπορούμε να μαθαίνουμε και από τα λάθη μας. Ακόμα και να αποφασίσουμε ότι δεν πειράζει να μοιραστούμε μια κουλτούρα. Αλλά να τα αποφασίσουμε εμείς, συνειδητά και τίμια. Όχι στο τρενάκι του τρόμου. Όχι με τον ίλιγγο της ελεύθερης πτώσης. Μόνοι μας ίσως και να αποφασίζαμε να γίνουμε ένα κράτος, όπου όλοι θα μοιράζονται αυτά που τόσο αγαπούν.
Δημήτρης Φυντάνης
Share this post
