Από αποφάσεις, συμπεριφορές και τοποθετήσεις σχεδόν του συνόλου των πολιτικών μας, ανεξαρτήτως παρατάξεως και πεποιθήσεων, προκύπτει ότι «εκλογές μπορεί να γίνουν οποτεδήποτε».

Η φονική πυρκαγιά στο Μάτι ματαίωσε τους πανηγυρισμούς της λεγόμενης «καθαρής εξόδου από τα μνημόνια», αλλά η κυβέρνηση, μετά τα προβληματικά αντανακλαστικά που επέδειξε με τις ανόητες πρώτες αντιδράσεις της, έγλειψε γρήγορα τις πληγές της και πέρασε βιαστικά στην αντεπίθεση, δίνοντας το σύνθημα με ανασχηματισμό που δείχνει κάλπες. Τόσο η πολιτική διεύρυνση όσο και η τοποθέτηση έμπιστων σε θέσεις-κλειδιά δίνουν την αίσθηση της έναρξης προεκλογικής περιόδου –δυστυχώς για μας– άγνωστης διάρκειας. Και το πάρτι αρχίζει.

Μαγκιά στους φουκαράδες

«Κάθε φορά δηλαδή που θα βγαίνουμε στον κόσμο, θα μας λέτε ότι έχουμε εκλογές; Εκλογές θα γίνουν σ’ έναν χρόνο, τον Οκτώβριο του ’19».

Απάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα σε ερώτηση της δημοσιογράφου Ράνιας Μωραΐτη της «ΚρήτηTV», κατά την επίσκεψή του στα Χανιά, στις 5 Σεπτεμβρίου 2018

Φυσικά, όλοι γνωρίζουν ότι τέτοιες διαβεβαιώσεις είναι εύκολα αντιστρέψιμες από οποιονδήποτε, πολύ περισσότερο από τον σημερινό πρωθυπουργό, που μας έχει πείσει ότι διαθέτει προσόντα στην ανέμελη κωλοτούμπα και προσήλωση στη διαρκή διαχείριση της εικόνας του, πέρα και πάνω από κοινωνικές ευαισθησίες. Ίσως γνωρίζει και ο ίδιος ότι, αφού δεν καθορίζει τις εξελίξεις και τις αγορές, οφείλει να είναι τουλάχιστον ευέλικτος και ευπροσάρμοστος. Άλλωστε, αυτές οι ελαφρού τύπου διαβεβαιώσεις είναι αποδεκτό έθιμο μεταξύ των πολιτικών μας. Μπορεί και να αισθάνεται τυχερός.

Αλεγκζάντερ δε Γκρέιτ

«Δεν ξέρετε πού θα βρίσκεται τότε η Ε.Ε., αν θα θέλουν ένα νέο μέλος, αν θα θέλουν τη χώρα σας, δεν ξέρετε τι θα γίνεται στο ΝΑΤΟ, δεν ξέρετε τι θα συμβεί στην Ελλάδα με τις αλλαγές στις κυβερνήσεις, δεν ξέρετε τι θα γίνεται στην ευρύτερη περιοχή και στο ευρωπαϊκό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον που θα επιδράσει σε μια νέα διαπραγμάτευση. Η ιδέα της μακροχρόνιας αναμονής είναι ριψοκίνδυνη».
Απόσπασμα από τη συνέντευξη του Μάθιου Νίμιτς στο πρακτορείο ειδήσεων Balkan Insight, στις 5 Σεπτεμβρίου 2018

Ο κόσμος το ’χει τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι. Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη. Πάντως «αυτοί» δεν κάνει να περιμένουν εμάς, κάτι τέτοιο είναι ριψοκίνδυνο. Εμείς όμως φαίνεται πως είμαστε υποχρεωμένοι να περιμένουμε «αυτούς» να κάνουν το δημοψήφισμά τους. Και οι ημερομηνίες εμφανίζονται κάπως περίεργες, αφού πρώτα βγαίνει ο Αλέξης στο πόντιουμ της ΔΕΘ και μετά πηγαίνουν οι Σκοπιανοί στις κάλπες. Τα δύσκολα ίσως έρθουν μετά από θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα των γειτόνων μας, προκαλώντας τριγμούς στον κυβερνητικό συνασπισμό, μάλλον επισπεύδοντας και τις εκλογές.

Και, φυσικά, ένα πρόσθετο πρόβλημα θα είναι κι αυτό της διάσωσης της πατερίτσας ΑΝΕΛ, που –όπως δήλωσε ο Δημήτρης Καμμένος σε εκπομπή του Σκάι– ίσως στην απελπισία τους ενταχθούν σε κοινό ψηφοδέλτιο με τον ΣΥΡΙΖΑ. Πολλά έχουν δει τα μάτια μου, αυτό θα μου φέρει τρόμο; Εδώ ξεπούλησαν ιερά και όσια, θα κωλώσουν στη σύνθεση απόψεων, πολιτικών και προγραμμάτων; Αν βέβαια το δεχτεί ο Αλέξης, που μπορεί και να τραβήξει την πρίζα του Πάνου τη χειρότερη δυνατή στιγμή. Αλλά αυτό είναι μόνο δικό τους πρόβλημα. 

Μας τα ’κανες νταούλια

«Αλλά σημασία έχει ποιος βαράει το νταούλι και ποιος χορεύει. Μέχρι στιγμής νομίζουν ότι οι αγορές θα βαράνε το νταούλι και οι πολιτικοί, οι κυβερνήσεις θα χορεύουν στον σκοπό τους. Ε, λοιπόν τώρα θα αλλάξουν τα πράγματα. Εμείς θα παίζουμε τον ζουρνά και αυτοί θα χορεύουν. Ή μάλλον, καλύτερα, μιας και βρίσκομαι στην Κρήτη, θα παίζουμε τη λύρα και θα χορεύουν πεντοζάλη».
Απόσπασμα από την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην περιφερειακή σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στην Κρήτη, Ηράκλειο, Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2014

«Στο επίκεντρο της δικής μας πολιτικής δεν είναι, πράγματι, οι αγορές. Οι αγορές θα κάνουν τη δουλειά τους. Θέλουν να κερδίζουν, αυτός είναι ο στόχος τους, γι’ αυτό είναι φτιαγμένες. Εμείς όμως πρέπει να βάλουμε την πολιτική πάνω από τις αγορές. Δεν θα τις αγνοήσουμε, αλλά θα τους δείξουμε τον εναλλακτικό δρόμο που θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν. Διότι εμείς θα βαράμε το νταούλι κι αυτές θα χορεύουν. Δεν θα παίζουν αυτοί τον ζουρνά για να χορεύουμε εμείς, σε όποιο σκοπό αυτές θέλουν».
Απόσπασμα από την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην περιφερειακή προγραμματική σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στη Στερεά Ελλάδα, Λαμία, Σάβατο 29 Νοεμβρίου 2014

Όμως οι αγορές δεν φαίνεται να προσαρμόστηκαν στις απαιτήσεις Τσίπρα. Μάλλον όλη η διαδρομή του προς την «καθαρή» έξοδο μοιάζει με μουδιασμένο χορό για να τις εξευμενίσει και να καταφέρει να ξαναβγεί σ’ αυτές, έστω και υπό καθεστώς απόπειρας. Αλλά ούτε αυτό κατάφερε. Και τώρα του την έχουν στημένη στη ΔΕΘ, να αφουγκραστούν κάθε λεπτομέρεια της παροχολογίας του και να διαγνώσουν πιθανές αποκλίσεις από τις δεσμεύσεις μιας δύσκολης μεταμνημονιακής περιόδου, ενδεχομένως χειρότερης από το μνημόνιο. Και μπορεί να προσπαθεί απελπισμένα να εξασφαλίσει τις πλάτες της Ε.Ε. μέσω κάποιων «αδελφών» πολιτικών, αλλά ίσως όλα αυτά ναυαγήσουν και οι αγορές περιμένουν τις εκλογές για να χαλαρώσουν τη στάση τους. Ε, πόσο να βοηθήσουν κι οι ξένοι. Και η αστική δημοκρατία έχει τα όριά της. Πόσο μάλλον όταν λίγο πριν τη χλεύαζες. Και τώρα πρέπει να συνεκτιμήσει τις διαθέσεις των θυμωμένων αγορών και τις μεταβολές στην ποσοτική χαλάρωση, για την επιλογή του χρόνου εκλογών.

Δε νέιμ οφ δε γκέιμ

ΕΡ: «Τώρα πλησιάζει η ΔΕΘ. Θα είναι η τελευταία προεκλογική ΔΕΘ, κύριε υπουργέ; Θα έχουμε και ΔΕΘ 2019;»
«Οι εκλογές θα γίνουν στις προβλεπόμενες ημερομηνίες και οι προβλεπόμενες ημερομηνίες είναι αργά τον Σεπτέμβρη του 2019».
ΕΡ: «Σας ρωτώ γιατί έχετε πει ότι οι επόμενες εκλογές θα κριθούν από την οικονομία και την καθημερινότητα. Θα γίνουν περικοπές στις συντάξεις;»
«Αυτό είναι η ερώτηση κλειδί. Κλειδί όχι μόνο στην πολιτική συζήτηση, αλλά νομίζω και στις πολιτικές εξελίξεις συνολικά, διότι η αντιπολίτευση έχει οικοδομήσει μια επιχειρηματολογία η οποία ξετυλίγεται γύρω από αυτό το ενδεχόμενο ή μη. Αυτή τη στιγμή, όπως φαίνεται, όπως πάνε τα δημοσιονομικά, δεν υπάρχει ανάγκη για να γίνει. Η κυβέρνηση…»
ΕΡ: «Πότε θα το ξέρει όμως ο κόσμος; Γιατί υπάρχει αγωνία γι’ αυτό το ζήτημα».
«Κοιτάξτε, είναι πάρα πολύ λογικό, αλλά η καταληκτική ημερομηνία είναι η κατάθεση του προϋπολογισμού. Όπου στον προϋπολογισμό ακριβώς θα φανεί το τι έχει καταφέρει η διαπραγμάτευση, η οποία αυτή τη στιγμή εξελίσσεται, και πώς έχουν κινηθεί τα πράγματα. Υπάρχει όμως –και θα το δει πάρα πολύ σύντομα ο κόσμος– πλέον αυξημένο περιθώριο για να επιστρέψει στον κόσμο, και ειδικά στα κοινωνικά στρώματα τα οποία πλήρωσαν μεγάλο μερίδιο από την κρίση, το κομμάτι του προϊόντος το οποίο διαμορφώνεται ως υπερπλεόνασμα».
ΕΡ: «Μπορεί να αντέξει η κυβέρνηση μια μείωση συντάξεων;»
«Θα είναι πολιτικά, νομίζω, πάρα πολύ δύσκολο. Και πρέπει να σας είμαι απολύτως ειλικρινής και ευθύς. Το καταλαβαίνει και ο κόσμος αυτό. Αυτό ήταν μια δέσμευση η οποία προέκυψε, δυστυχώς, από τις εμμονές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο τελικώς δεν μπήκε στο πρόγραμμα. Προέκυψε όταν δεν είχαμε τα μακροοικονομικά δεδομένα και βεβαίως –για να μην το ξεχνάμε– έχει έρθει στη συζήτηση και στη συμφωνία μαζί με κάποια αντίμετρα. Έτσι, δηλαδή, για κάθε ευρώ περικοπής υπάρχει κι ένα ευρώ μέτρων επιδότησης. Αλλά αυτό καθαυτό το μέτρο είναι ένα μέτρο πάρα πολύ δύσκολο πολιτικά και γι’ αυτό δίνουμε τον αγώνα να μη χρειαστεί να εφαρμοστεί».
Από τη συνέντευξη του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, στις 5 Σεπτεμβρίου 2018

Σαν να στερέψαμε λοιπόν από προβλήματα και ουσία, με μηδενικό ενδιαφέρον για την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας και την ανάπτυξη του ελληνικού μοντέλου παραγωγικότητας, επικεντρώσαμε το ενδιαφέρον μας στις περικοπές των συντάξεων, βάζοντας και τους Ευρωπαίους στην αγωνία της ανθρωπιστικής διάστασης της σύνταξης του παππού που ταΐζει ολόκληρη την οικογένεια. Το χειρότερο είναι πως αυτό αποτελεί μεγάλη αλήθεια, την οποία δεν κάναμε τίποτα για να αποδυναμώσουμε. Στο τέλος έρχεται και η ψυχρή παραδοχή ότι ο αγώνας γίνεται γιατί το μέτρο «είναι δύσκολο πολιτικά». Και η ζωή συνεχίζεται.

Τα σαΐνια αγρυπνούν

«Εκλογές μπορεί να γίνουν ανά πάσα στιγμή, καθώς το δίδυμο της κυβερνητικής καταστροφής Τσίπρα-Καμμένου έχει πάρει μια κατηφόρα που πολλαπλασιάζει τα λάθη και προκαλεί σπασμωδικές κινήσεις. Είναι κάτι που θα τους κάνει όλο και πιο επικίνδυνους στις πρακτικές τους και όλο και πιο αχαλίνωτους στην προπαγάνδα τους. Σας καλώ λοιπόν σε ετοιμότητα, όχι μόνο για να ηττηθεί, αλλά για να απαξιωθεί πολιτικά ο παλαιοκομματισμός που εκφράζει ο ΣΥΡΙΖΑ».
Απόσπασμα από ομιλία του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη στο summer camp της ΟΝΝΕΔ, Κόρινθος, Παρασκευή 31 Αυγούστου 2018

«Κι εγώ να ευχηθώ να έχουμε ένα καλό φθινόπωρο, μια καλή επάνοδο, κυρίως στα παιδιά στα σχολεία. Και εύχομαι πραγματικά, δεν έχω πολλές ελπίδες, εύχομαι καθώς πηγαίνουμε προς την προεκλογική περίοδο –με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα γίνουν εκλογές το 2019, εγώ θα ευχόμουν να γίνουν και νωρίτερα– να μιλήσουμε για το μέλλον».
Απόσπασμα από συνέντευξη του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha, στις 4 Σεπτεμβρίου 2018

Μα πόσο δυσκολεύεται αυτό το παιδί να αρθρώσει μια πρωτότυπη λέξη, να βρει μια δική του ιδέα, να συνεισφέρει με οποιονδήποτε θετικό τρόπο στη γραμμική εξέλιξη της ιστορίας και να επηρεάσει –έστω και λίγο– τις εξελίξεις; Πότε θα μπορούσε να ανοίξει συζήτηση για το μέλλον, χωρίς ευχές, αλλά με σχέδιο; Όπως και να ’χει, η επίδρασή του στην επιλογή ημερομηνίας εκλογών μάλλον θεωρείται αμελητέα. Κι αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Και πολύ καθησυχαστικό για τον Αλέξη. Τελικά, οι προβλέψεις του «γραφικού» Λεβέντη είναι πολύ πιο εύστοχες.

Ρε, δεν πάτε να ψηφιστείτε…

Μέχρι να αποφασίσουν πώς αλληλεπιδρούν και πώς ζυμώνονται μεταξύ τους, ποιος θα ευνοήσει τις επιχειρήσεις και ποιος τους άπορους, πότε συμφέρει τον ΣΥΡΙΖΑ και πότε τη Ν.Δ., πώς θα επιβιώσουν οι ΑΝΕΛ και πώς θα παίξει η Φώφη, το παιχνίδι δυσκολεύει. Δυσκολεύει αν το επιτρέψουμε. Αν δεν έχουμε ακόμη καταλάβει πως μας δουλεύουν και πως παίζουν με τον πόνο μας. Αν περιμένουμε να δράσουν ή να μας το πουν για να δουλέψουμε. Αν περιμένουμε την εύνοια των αγορών και την προσέλκυση κεφαλαίων. Γι’ αυτό, θα ήταν καλύτερα να το σκεφτούμε αν θα τσιμπήσουμε πάλι. Μήπως είναι καλύτερα να τους γυρίσουμε την πλάτη και να αρχίσουμε ή να συνεχίσουμε τα έργα τα ειρηνικά. Και ας κάνουν εκλογές όποτε θέλουν. Έτσι κι αλλιώς, δεν αλλάζει κάτι.

Δημήτρης Φυντάνης

Share this post