Αν και με το καθεστώς της διαρκούς απουσίας του αρμόδιου υπουργού, όμως η πορεία οριστικοποίησης και έγκρισης του κρατικού προϋπολογισμού εξελίσσεται ικανοποιητικά, υποσχόμενη βίον ανθόσπαρτον στην εκλογική πελατεία του ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια ακριβώς πασοκοκοινωνία που αγκάλιαζε κάποτε ο Γιώργος Παπανδρέου με το «λεφτά υπάρχουν». Κι έτσι, το παραμύθι χωρίς δράκο συνεχίζεται, σφυρίζοντας προεκλογικά και δρώντας επιπόλαια, σίγουρα όχι με όρους αποκατάστασης και ανάπτυξης της βασανισμένης οικονομίας μας. Και μάλιστα σε διεθνές περιβάλλον με πολλά προβλήματα, τέτοια που θα μπορούσαν να μας κάνουν να σοβαρευτούμε. Αλλά με τις ευλογίες των Ευρωπαίων εταίρων μας.

Η κυβέρνηση ήδη πανηγυρίζει τις μεγάλες νίκες της τόσο με την ανατροπή της προοπτικής της νέας μείωσης των συντάξεων, όσο και με τη σταδιακή εφαρμογή των μέτρων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ με θετικά μέτρα κόστους 910 εκατ. ευρώ το 2019. Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, όπως το κατέθεσε ο υπουργός Οικονομικών, στις νέες παρεμβάσεις περιλαμβάνονται τα εξής:

• Βοήθεια στο Σπίτι: Μετατρέπεται το τρέχον εργασιακό καθεστώς 3.000 εργαζομένων ορισμένου χρόνου σε αορίστου.
• Ειδική αγωγή: Πρόσληψη 4.500 εκπαιδευτικών και εξειδικευμένου προσωπικού σε θέσεις προσωπικού που τώρα καλύπτεται από ορισμένου χρόνου συμβάσεις. Η δαπάνη σήμερα καλύπτεται από πόρους του ΠΔΕ. Οι νέες προσλήψεις θα χρηματοδοτηθούν από τον τακτικό προϋπολογισμό χωρίς να μεταβληθεί το τρέχον όριο δαπανών του ΠΔΕ. Παράλληλα θα μειωθεί ισόποσα το όριο για το προσωπικό ορισμένου χρόνου προκειμένου να μη μεταβληθεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων συνολικά.
• Επιδότηση ενοικίου: Επαναπροσδιορισμός της αντίστοιχης δράσης που είχε συμπεριληφθεί στις εξισορροπητικές παρεμβάσεις του ΜΠΔΣ 2019-2022 με πιο στοχευμένα κριτήρια.
• Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Το μέτρο αφορά τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών και ειδικότερα τη μείωση του συντελεστή κύριας ασφάλισης κατά 1/3 και την εφαρμογή της ελάχιστης εισοδηματικής βάσης για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή. Οι ανωτέρω ομάδες υπέστησαν σημαντική επιβάρυνση από τη μετάπτωση από την τεκμαρτή στην πραγματική εισοδηματική βάση με τη μεταρρύθμιση του 2016, ενώ η αύξηση των εισφορών οδήγησε σε μείωση τόσο του αριθμού των αυτοαπασχολουμένων και των ελεύθερων επαγγελματιών, όσο και των δηλωθέντων εισοδημάτων τους. Ως εκ τούτου το μέτρο στοχεύει τόσο στην αναστροφή αυτής της τάσης, όσο και στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης.
• Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών νέων: Η συγκεκριμένη δράση αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας και αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, συμβάλλοντας στη μείωση της ανεργίας των νέων, που είναι η υψηλότερη στην Ε.Ε., αλλά και μειώνοντας το ποσοστό των νέων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Το μέτρο αφορά νέους ηλικίας έως 24 ετών και συνίσταται στην επιδότηση του 100% των εισφορών των εργαζομένων και του 50% των εργοδοτικών εισφορών.
• Μείωση ΕΝΦΙΑ: Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά.
• Μείωση φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων: Το μέτρο συνίσταται στη σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολόγησης από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εξής.
• Μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών: Το μέτρο αναφέρεται στη μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων κερδών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εξής.

Τα γεγονότα που αφορούν τον προϋπολογισμό

Τη Δευτέρα 1 Οκτωβρίου λοιπόν κατατέθηκε το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2019 για συζήτηση στην αρμόδια διαρκή επιτροπή οικονομικών υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων. Βασίστηκε σε «αναθεωρημένο μακροοικονομικό σενάριο, βάσει του οποίου ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης σε σταθερές τιμές προβλέπεται να είναι 2,1% και 2,5% για τα έτη 2018 και 2019 αντιστοίχως».

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών

«Οι ικανοποιητικές δημοσιονομικές επιδόσεις των ετών 2015-2018 καθώς και η βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας επιτρέπουν τη σταδιακή αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής με σκοπό την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης και την αντιμετώπιση με τρόπο στοχευμένο χρόνιων ελλειμμάτων στον τομέα της κοινωνικής προστασίας.

»Για το 2019 η αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής υλοποιείται μέσω των ακόλουθων μέτρων που προτίθεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση:

• Από την πλευρά των εσόδων, (α) τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά, (β) τη μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών, (γ) τη μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών και (δ) τη σταδιακή μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων από 29% σε 25% με μείωση κατά 1% κατ’ έτος.
• Από την πλευρά των δαπανών, (α) την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για νέους κάτω των 25 ετών, (β) την εισαγωγή ενός νέου προγράμματος επιδότησης ενοικίου με οικονομικά και οικογενειακά κριτήρια, (γ) την ενίσχυση των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, (δ) την ενίσχυση του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι.

»Το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού αποτυπώνει επίσης την πρόθεση της κυβέρνησης να μην υλοποιήσει την εφαρμογή των συνταξιοδοτικών και εξισορροπητικών παρεμβάσεων, όπως αυτές είχαν συμπεριληφθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022 για το 2019, με την εξαίρεση του μέτρου ενίσχυσης των οικογενειακών επιδομάτων, το οποίο ήδη εφαρμόζεται από 1/1/2018. Η ακριβής ποσοτικοποίηση των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που προτίθεται να υλοποιήσει η κυβέρνηση θα οριστικοποιηθεί στο πλαίσιο της επεξεργασίας των προϋπολογισμών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

»Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού, τόσο τα περιγραφόμενα μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης όσο και η μη εφαρμογή των συνταξιοδοτικών και εξισορροπητικών παρεμβάσεων είναι πλήρως συμβατά με τον δημοσιονομικό στόχο της χώρας, όπως αυτός τίθεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022».

Ο προϋπολογισμός ταξιδεύει πρώτη θέση

Σύμφωνα με την Κομισιόν, που εξέτασε στη συνέχεια τον προϋπολογισμό μας, αυτός είναι συμμορφωμένος με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε στις 21 Νοεμβρίου, μας κατατάσσει στα «καλά παιδιά» μαζί με Γερμανία, Ιρλανδία, Κύπρο, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία και Φινλανδία. Το κακό παιδί της παρέας τώρα είναι η Ιταλία, ενώ Εσθονία, Λετονία και Σλοβακία παίζουν με τη φωτιά, αφού συμμορφώνονται μόνο σε γενικές γραμμές. Το Βέλγιο, η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Σλοβενία έχουν αρχίσει να καίγονται, παρουσιάζοντας σοβαρό κίνδυνο μη συμμόρφωσης με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης το 2019. Η Ισπανία βρίσκεται στη ζώνη «ναι μεν, αλλά».

Ευρωπαιχνίδια για ενηλίκους παίκτες

Ανάλογα με την ευρωπαϊκή πολιτική τοποθέτηση και τις ισορροπίες που εξυπηρετούν ή τα προσυμφωνημένα ανταλλάγματα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ξεκίνησαν μπαράζ δηλώσεων, άμεσα ή έμμεσα σχετικών με τον ελληνικό προϋπολογισμό και τη λήξη του ελληνικού δράματος. Κορυφαίος του χορού ο Μοσκοβισί, που ισχυρίζεται ότι βλέπει τις ελπίδες του να γίνει η Ελλάδα κανονική χώρα εντός της Ευρωζώνης να επαληθεύονται. Σύμφωνα με το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τη Μαρία Αρώνη: «Η εκταμίευση της δόσης από τις επιστροφές των κερδών των ελληνικών ομολόγων που διακρατούν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες (ΑΝFAs - SMPs) δεν μπορεί να γίνει πριν από τον Φεβρουάριο του 2019, διευκρίνισε σήμερα (21 Νοεμβρίου) ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, διαψεύδοντας ουσιαστικά χθεσινό τηλεγράφημα του Reuters.

»Ο Β. Ντομπρόβσκις είπε ότι οι δόσεις προς την Ελλάδα αποδεσμεύονται έπειτα από 6 μήνες τουλάχιστον και, δεδομένου ότι η τελευταία δόση αποδεσμεύτηκε τον Αύγουστο , η επόμενη δεν μπορεί να αποδεσμευτεί πριν από τον Φεβρουάριο. Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής υπογράμμισε ωστόσο ότι η ενεργοποίηση των μέτρων για το χρέος, όπως είναι η επιστροφή των κερδών των ελληνικών ομολόγων, γίνεται κατόπιν της θετικής αξιολόγησης της έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας όσον αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους και την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

»Εξάλλου, αναφορικά με το προσχέδιο του ελληνικού προϋπολογισμού για το 2019, ο επίτροπος Οικονομίας Πιερ Μοσκοβισί τόνισε ότι η Επιτροπή ποτέ δεν ήταν υπέρ του μέτρου περικοπής των συντάξεων. Σημείωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε μια δέσμη μέτρων που θα οδηγήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ χωρίς την εφαρμογή της προνομοθετημένης περικοπής των συντάξεων. “Η μη εφαρμογή των περικοπών των συντάξεων δεν επηρεάζει τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος”, ανέφερε ο Π. Μοσκοβισί, σημειώνοντας ότι η δημοσιονομική βιωσιμότητα μπορεί να πηγαίνει χέρι-χέρι με ένα ισχυρό κοινωνικό σύστημα και προσθέτοντας ότι δεν έχει κανένα νόημα “οι πιστωτές της Ελλάδας να επιμείνουν στη μείωση των συντάξεων”.

Επιπλέον, ο Γάλλος επίτροπος τόνισε ότι το πακέτο κοινωνικών μέτρων που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση στον προϋπολογισμό αποφεύγει τους κοινωνικούς αποκλεισμούς παρέχοντας 400 εκατ. ευρώ για στέγαση, μειώνει τον κίνδυνο της φτώχειας για τους νέους και περιλαμβάνει μέτρα για χαμηλότερους φόρους στην εργασία που είναι φιλικά προς την οικονομική ανάπτυξη. Πρόσθεσε δε ότι οι χαμηλότεροι φόροι για τα ακίνητα θα αυξήσουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών» (ΑΠΕ-ΜΠΕ, Μαρία Αρώνη).

Η υπόλοιπη διαδρομή του ελληνικού κρατικού προϋπολογισμού 2019

Στις 21 Νοεμβρίου ο προϋπολογισμός κατατέθηκε στη Βουλή και η διάσκεψη των προέδρων αποφάσισε να συζητηθεί από την επιτροπή οικονομικών υποθέσεων το τριήμερο 26 με 28 Νοεμβρίου. Η ολομέλεια θα αναλάβει από τις 12 Δεκεμβρίου. Τα μεσάνυχτα της Τρίτης 18 Δεκεμβρίου η Βουλή θα προχωρήσει σε ψηφοφορία, που μεταξύ άλλων έχει και χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης. Το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών διεργασιών μέχρι τότε προφανώς θα αφορά τη βελτιστοποίηση των ισορροπιών για την καλύτερη σχέση της ψήφισης με την αρχή της δεδηλωμένης. Η ζωή μου κύκλους κάνει. Για το περιεχόμενο του προϋπολογισμού μάλλον θα μείνουμε στο «ο αγώνας τώρα δικαιώνεται».

Το παράλληλο τραπεζικό Σύμπαν της ελληνικής πραγματικότητας

Οι συστημικές τράπεζές μας περνούν δύσκολες ώρες παρά τις προσπάθειες του συστήματος να τις προστατέψει από τον κακό εαυτό τους, τουλάχιστον σε επίπεδο εικόνας. Το μήλον της έριδος εμφανίζεται να είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και η απελευθέρωση της προοπτικής πλειστηριασμών. Οι τράπεζες, προσπαθώντας να εναρμονιστούν τόσο με τις πολιτικές σκοπιμότητες όσο και με τις ανάλγητες αγορές, διατείνονται ότι προσπαθούν να ενισχύσουν την προσέλευση των δανειοληπτών για φιλικές και βιώσιμες λύσεις. Αναζητούν όμως και άλλα ήπια εργαλεία για να μειώσουν δραματικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που διατηρούνται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα τόσο σε σχέση με το σύνολο των δανείων, όσο και με τον μειούμενο τζίρο των τραπεζών.

Οι αγορές, που βλέπουν τα κόκκινα δάνεια σαν άλυτο πρόβλημα, στη συνέχεια κοιτάζουν τον μίζερο τζίρο που πέφτει διαρκώς και αποφεύγουν ή αποσύρονται βάζοντας τραπεζικές μετοχές και ελληνικό Χρηματιστήριο σε ελεύθερη πτώση. Η Τράπεζα της Ελλάδος αγκομαχά για μια έξυπνη και αμοιβαία αποδεκτή λύση που θα διασπείρει τον κίνδυνο χωρίς να τραβήξει την προσοχή. Η Ευρώπη χρειάζεται να σφυρίζει αδιάφορα τόσο μέχρι να βρεθεί λύση, όσο και αν η λύση αυτή δημιουργεί κινδύνους για νέο δημοσιονομικό έλλειμμα. Οι συστηματικοί κακοπληρωτές προσπαθούν να αναμειχθούν με το πλήθος για να εξαναγκάσουν σε οριζόντια μέτρα που θα τους ωφελήσουν σημαντικά, αν και αδικαιολόγητα, ειδικά μετά την εκπνοή της προστασίας του νόμου Κατσέλη. Η μη μείωση των συντάξεων ελπίζεται ότι θα κατευθύνει χρήμα στην εξυπηρέτηση δανείων. Πολύ περισσότερο αν σε κάποια εφαρμοζόμενη λύση συνεκτιμηθεί και η οικονομική ικανότητα του δανειολήπτη.

Το πολιτικοοικονομικό περιβάλλον και η ανάπτυξη της οικονομίας

Η Ευρώπη προσπαθεί να περιορίσει την άναρχη εισροή κινεζικών κεφαλαίων, θέλοντας μάλλον να αποφύγει την κατάληψη της ευρωπαϊκής οικονομίας από την Κίνα, μαθαίνοντας ίσως από τα παθήματα των ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να εγκαταστήσει σύστημα ελέγχου για το κινεζικό χρήμα, αλλά ο ευρωπαϊκός Νότος και κάποιοι μικροί αντιδρούν, αφού οι οικονομίες τους ευνοούνται από τις εισροές. Οι τρεις μεγάλες οικονομίες, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, πιέζουν, αφού αυτοί κυρίως διακινδυνεύουν από την κινεζική επέλαση. Στο κέντρο του ενδιαφέροντος φαίνεται να είναι η προστασία της παραγόμενης τεχνολογίας, που είναι σημαντικό εξαγωγικό χαρτί της Ε.Ε. προς τη Ρωσία.

Η Ρωσία, που είναι βασικός ενεργειακός προμηθευτής της Ευρώπης, αναζητά μακροπρόθεσμες λύσεις τεχνολογικής απεξάρτησης από την Ε.Ε. στην προοπτική δημιουργίας νέων πολιτικοοικονομικών ισορροπιών. Αν η Κίνα ανέλαβε αυτό τον ρόλο, τότε οι Ευρωπαίοι ίσως βρίσκονται σε νόμιμη άμυνα. Η Ε.Ε. επίσης προσπαθεί να αναπτύξει και να αξιοποιήσει εγκαίρως τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας πριν χρειαστεί να προσαρμόσει εγκαταστάσεις και τεχνολογία στις προδιαγραφές εναλλακτικού παρόχου υδρογονανθράκων. Το περίγραμμα αυτών των ισορροπιών μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πόση ελπίδα έχει η δημοκρατία, η ευτυχία ή έστω η ικανοποιητική επίλυση των προβλημάτων που μας ταλαιπωρούν. Χωρίς να συνεκτιμήσουμε τις επιπτώσεις του Brexit, που μοιάζουν ακόμη ασαφείς και απροσδιόριστες.

Η παγκόσμια οικονομία δεν μας κλείνει το μάτι

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων στις 21 Νοεμβρίου, προβλέπεται από τον ΟΟΣΑ (Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης) στην εξαμηνιαία έκθεση OECD Economic Outlook για τις προοπτικές  των χωρών-μελών του επιβράδυνση της ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας:

«Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,5% τόσο το 2019 όσο και το 2020 από 3,7% το 2018. Για την Ευρωζώνη προβλέπει επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ στο 1,8% το 2019 και 1,6% το 2020 από 1,9% φέτος και 2,5% το 2017. Για το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,1% και 1,9% από 2,4% και 2,5% αντίστοιχα. Επιβράδυνση αναμένεται και για την οικονομία των ΗΠΑ, με τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ να προβλέπεται στο 2,7% και 2,1% από 2,9% και 2,2% αντίστοιχα. Για την Κίνα προβλέπεται ότι το ΑΕΠ της θα αυξηθεί 6,3% το 2019 και 6% το 2020 από 6,6% φέτος και 6,9% το 2017.

»Βραχυπρόθεσμα η στήριξη από τις πολιτικές και η ισχυρή αύξηση της απασχόλησης συνεχίζουν να στηρίζουν την εγχώρια ζήτηση. Ωστόσο οι μακροοικονομικές πολιτικές προβλέπεται να γίνουν λιγότερο διευκολυντικές με την πάροδο του χρόνου και οι μετωπικοί “άνεμοι” από τις εμπορικές εντάσεις, τις πιο σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες και τις υψηλότερες τιμές του πετρελαίου αναμένεται να συνεχιστούν», σημειώνει η έκθεση.

Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ασθενέστερα αν υλοποιηθούν οι καθοδικοί κίνδυνοι, σημειώνει ο ΟΟΣΑ, προσθέτοντας: «Περαιτέρω κινήσεις από τις ΗΠΑ και την Κίνα για την αύξηση των εμποδίων στο διμερές εμπόριό τους θα έπληττε την παραγωγή στις δύο αυτές οικονομίες με αρνητικά αποτελέσματα για την παγκόσμια ανάπτυξη και το εμπόριο. Μια αποδιάρθρωση των αγορών πετρελαίου από την πλευρά της προσφοράς θα ασκούσε αυξητική πίεση στον πληθωρισμό, τουλάχιστον προσωρινά, σε όλο τον κόσμο και θα επιβράδυνε την ανάπτυξη. Οι πιέσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών στις οικονομίες αναδυόμενων οικονομιών θα μπορούσαν να ενταθούν, ιδιαίτερα αν μια απρόσμενη άνοδος του πληθωρισμού στις ανεπτυγμένες οικονομίες οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων και μια νέα φάση επανακαθορισμού των τιμών στοιχείων ενεργητικού. Μία δεκαετία μετά την κρίση, αδυναμίες εξακολουθούν επίσης να υπάρχουν σε πολλές οικονομίες από τις αυξημένες τιμές στοιχείων ενεργητικού και τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους».

Από την άλλη πλευρά, σημειώνει ο ΟΟΣΑ, «μια ταχεία λύση των εμπορικών εντάσεων ή ισχυρότερη φιλοδοξία για διαρθρωτικές πολιτικές στον κόσμο θα μπορούσαν να βελτιώσουν την εμπιστοσύνη και να περιορίσουν το βάρος στις επενδύσεις από την υψηλή αβεβαιότητα» (ΑΠΕ-ΜΠΕ).

Οι παροχές όμως μας κλείνουν τα μάτια

Είναι λοιπόν ιδιαίτερα εντυπωσιακή η έλλειψη προσανατολισμού του ερχόμενου προϋπολογισμού προς ένα νέο ελληνικό παραγωγικό μοντέλο, εναρμονισμένο με τη χαοτική πολιτικοοικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και στον πλανήτη Γη. Έστω να πιάνει λίγο τοίχο. Κοινωνικός προσανατολισμός με κοινωνικές παροχές και διευκολύνσεις στην κατανάλωση. Λίγες ελπίδες για έμμεση υποστήριξη της οικονομίας μέσω τραπεζικής ρευστότητας από την πληρωμή κάποιων δόσεων κάποιων δανείων από κάποιες συντάξεις. Κάποιες διευκολύνσεις σε κάποιους νέους ως επιχειρηματίες ή σε κάποιους που θα τους απασχολήσουν, έτσι για να γυρίζουμε το χρήμα τούμπα στην αγορά. Εμπρός, γενναίοι μου, να ανοίξουμε τον δρόμο για να μπορούμε σύντομα να πουλάμε εισαγόμενα ο ένας στον άλλον και όλοι μαζί στους πελάτες της τουριστικής βιομηχανίας μας, ίσως λιγότερο κινέζικα και περισσότερο ευρωπαϊκά. Μια μαγική μετάβαση στο ένοχο παρελθόν μας.

Δημήτρης Φυντάνης

Share this post